Tüm dünyadaki hekimler, hemşireler, halk sağlığı profesyonelleri ve tıp öğrencileri adına ortak sesimizle, bir küresel sağlık ve yaşam konusu olarak nükleer silahların ortadan kaldırılmasını acil bir gereklilik sayıyoruz. Nükleer silahların herhangi bir şekilde kullanımının yol açacağı yıkıcı sonuçlara ilişkin güncellenmiş kanıtlar, bu kullanımın akut ve giderek büyüyen bir tehlike haline gelmesi ve nükleer patlamaların ardından sağlık açısından halka yönelik etkili herhangi bir insani yardımın imkansızlığı, Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması’na (TPNW) taraf devletlerin yaklaşmakta olan 1. toplantısının (1MSP) çalışmalarında esas alınacak gerçekler olmalıdır.
TPNW, bilim insanları, sağlık profesyonelleri, kriz yönetimi ve müdahalesinde uzman kişilerin belgeledikleri tartışma götürmez kanıtları esas almaktadır. Buna göre nükleer silahların kullanılmasının yol açacağı sonuçlar yıkıcı olacak, tüm dünyayı etkileyecek ve bunun telafisi de mümkün olmayacaktır. Anlaşmanın bizim de katıldığımız saptaması, nükleer silahların yasaklanmasının ve ortadan kaldırılmasının bu tür sonuçlar karşısında başvurulabilecek, sorumluluk taşıyan tek yol olduğudur.
Fiilen kullanılması halinde nükleer silahlar yakıp kül edici sıcaklığa, şok dalgalarına ve aşırı basınca, iyonlaştırıcı radyasyona, yoğun elektromanyetik darbeye ve yeryüzünün iklimini değiştirebilecek yoğunlukta duman ve kuruma yol açacaktır. Konvansiyonel silahlardan ya da diğer kitle tahrip silahlarından farklı olarak nükleer silahlar insan topluluklarını ve kentleri anında yok etmekte, çevreyi yıkıma uğratmaktadır. Nükleer silahların yol açtığı radyoaktif kirlenme yüzyıllarca etkisini sürdürmekte, kuşaklar boyu görülecek kanser ve diğer hastalıklara neden olmaktadır. Dahası, iklimde ağır bozulma dahil olmak üzere nükleer savaşın çevresel sonuçları, küresel kıtlığa ve en aşırı durumlarda insan türünün sonuna yol açabilecektir. Nükleer silah kullanımı durumunda, tıbben ya da afet yardımları anlamında verilebilecek anlamlı herhangi bir yanıt olamaz.
Anlaşmanın kabulünden bu yana iklimsel etkilerle ilgili olarak yayımlanan yeni veriler, nükleer silahların kullanıldığı gerek sınırlı gerekse geniş ölçekli çatışmaların yıl açacağı etkileri belgelemektedir. IPPNW’nin 1MSP’ye sunduğu bilgilendirme notu nükleer silahların patlama, ısı ve radyasyon etkilerinin yanı sıra iklim, beslenme ve gıda güvencesi gibi alanlardaki sonuçlarını özetlemektedir. Bu kanıtlar, anlaşmanın kendisinin, getirdiği yasakların ve pozitif yükümlülüklerin hayata geçilmesi sürecinde belirleyici olmaya devam etmelidir.
Dünya, 1962 Küba Füze Krizi’nden bu yana nükleer savaşa hiç bu kadar yakın olmamıştı. Ukrayna’daki çatışmanın nükleer silah kullanımına kadar tırmanması halinde sonuçlar hiç kuşkusuz küresel ve yıkıcı olacaktır. Bugünkü krizde, nükleer tırmanma tehlikesinin ortadan kaldırılması açısından diplomasi ivedi bir gerekliliktir ve nükleer silahlara sahip tüm devletlerin bu silahlarını kesin bir denetim ve takvime bağlı olmak üzere ortadan kaldırmaları yolunda görüşmelerin ilerlemesi gerekmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün belirttiği gibi, nükleer silahlar insan sağlığı ve refahı açısından en büyük yakın tehdidi oluşturmaktadır ve nükleer silahların ortadan kaldırılması da bu önlenebilir ama kabul edilemez tehdide son vermenin tek yoludur.
Üye ve gözlemci devletler taraf devletlerin 1. toplantısı için Viyana’da bir araya gelmeye hazırlanırken Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması’nın gecikmeden ve evrensel ölçekte onaylanıp uygulanması çağrısında bulunuyoruz.
Kuruluşlarımız:
- Uluslararası Hemşireler Konseyi (ICN), 130 ülkedeki ulusal hemşire derneklerinin uluslararası federasyonudur.
- Uluslararası Tıp Öğrencileri Federasyonu (IFMSA), tıp öğrencilerinin sağlık alanında gerek yerel gerekse küresel ölçekte liderlik rolleri üstlenebilecek bilgi, beceri ve değerlerle donanmış olarak küresel sağlık için birleştikleri bir dünya öngörmektedir. 1951 yılında kurulan federasyon, dünyada öğrencilerin yönettiği en eski ve en büyük kuruluşlarından biridir. 134 ülkeden 145 üye örgüte mensup 1,3 milyon tıp öğrencisinden oluşan ağıyla tıp öğrencilerini temsil etmekte ve aralarındaki ilişkiyi sağlamaktadır.
- Nükleer Silahların Önlenmesi için Uluslararası Doktorlar (IPPNW), nükleer silahların ortadan kaldırılması amacına bağlı, 55 ülkedeki sağlık meslek örgütlerinin federasyonudur. IPPNW 1985 yılında Nobel Barış Ödülü almış, Nükleer Silahların Ortadan Kaldırılması Uluslararası Kampanyası’nı (ICAN) başlatmış, bu girişim de 2017 yılında Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştür.
- Dünya Halk Sağlığı Örgütleri Federasyonu (WFPHA) 130 ulusal ve bölgesel halk sağlığı kuruluşunun oluşturduğu uluslararası bir federasyondur ve tüm dünyada 5 milyon halk sağlığı çalışanını temsil etmektedir. WFPHA uluslararası planda geniş anlamıyla halk sağlığını temsil eden ve bu alanda hizmet veren tek mesleki örgüttür.
- Dünya Tabipler Birliği (WMA) doktorları temsil eden uluslararası bir kuruluştur; 115 ülkede üye örgütü ve binlerce ortak üyesi bulunmaktadır.
Açıklamanın İngilizce orijinali için tıklayın.
Açıklamaya ilişkin bilgi notunun orijinali için tıklayın.
