W- AlchemLife’ın Avrupa, Türkiye ve Ortadoğu Başkanı Recai Özbir ve Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi ve Fitoterapi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada’dan Online Sertifikalı Fitoterapi Programı hakkında görüşlerini alacağız.
Sayın Hocam, Fitoterapinin eğitiminin ana başlıkları nelerdir? Neden böyle bir eğitime ihtiyaç duyuldu?
E.Y.- Fitoterapi kelime anlamı olarak “Bitkisel Tedavi” diğer bir deyişe “Bitkilerin zengin içeriğinden insan sağlığının korunması ve tedavisinde yararlanılması” şeklinde tanımlanmaktadır. Ancak günümüzde Omega-3 veya kolajen gibi bitkisel olmayan ürünler -yani doğal kaynaklı ürünler- de bu kavram içerisinde yer almaktadır. Şüphesiz bitkilerin sağlığı koruyucu ve tedavi edici etkileri binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. Ancak günümüzde fitoterapi tamamen farklı bir şekilde konumlanmaktadır. Günümüzün gelişen teknolojileri ışığında bitkilerin etkinliği artık bilimsel deneysel ve klinik araştırmalar ile ortaya konulmaktadır. Bu bakımdan günümüzde fitoterapi çağdaş ilaç beklentilerine uygun şekilde değişime uğramış, “Güncel Fitoterapi” olarak farklı bir boyut kazanmıştır. Diğer taraftan fitoterapi “SÜREKLİ DEĞİŞKEN” bir kavramdır. Dolayısıyla hiç kimse “Ben fitoterapiyi iyi biliyorum” diyemez. Çünkü yürütülen bilimsel araştırmalar ile fitoterapide sürekli yeni bilgi akışı sağlanmaktadır. Bu bakımdan düzenlediğimiz fitoterapi eğitimleri ile bu yenilikleri meslektaşlarımıza aktarmayı hedefliyorum.
Şimdiye kadar bu eğitimleri genel olarak büyük şehir merkezlerinde yapılan toplantılarla ile yürüttük. AlchemLife firmasının bu konudaki destekleri bizim ideallerimize ulaşmamız için çok önemlidir. “Corona 19” salgını dünyada birçok konuda farklı yaklaşımlara neden olmuştur. Bunlardan biri de “online eğitim” kavram ve kapsamının yaygınlaşmasıdır. Ülkemizde sınırlı merkezde yürütülen bu eğitimlere katılmayı arzuladığı halde zaman bulamayan, ya da bilgilerini güncellemek isteyen meslektaşlarımıza da bu hizmeti sağlayabilmek üzere AlchemLife ile birlikte online eğitim uygulamayı kararlaştırdık. İlanın açıklandığı andan itibaren iki gün içerisinde 700 kişi istek talebinde bulundu. Bu kadar büyük katılım beklemediğimizden hemen kayıtları durdurduk. Bu ilk uygulamanın başarılı olması nedeniyle online eğitimlere devam kararı aldık.
Eğitimlerde solunum sisteminden dermatolojiye, sinir sisteminden ürolojik rahatsızlıklara kadar 12 ayrı branşta kullanılan bitkiler, doğru ekstraksiyon yöntemleri, yapılan klinik çalışmalar, doğru ekstre kombinasyonları ve bitkilerle tedavide risk yönetimi anlatılıyor. Bahsettiğimiz 12 branş ise şunlar;
- Kas ve iskelet sistemi üzerindeki etkili bitkisel ürünler
- Eklem sağlığı, Osteoartrit ve kas ağrıları
- İmmün sistem üzerindeki etkili bitkisel ürünler
- Dermatolojik amaçla kullanılan bitkisel ürünler
- Yara iyileştirici, cilt enfeksiyonları anti-aging
- Sinir sistemi üzerindeki etkili bitkisel ürünler
- Uyku bozuklukları, anksiyete, depresyon
- Nörolojik sorunlar, Demans, Alzheimer
- Genital ve üriner sistem üzerindeki bitkisel ürünler
- Prostat sorunu, böbrek işlevleri, böbrek taşı/kumu, kadın hastalıkları
- Fitoterapide risk yönetimi
W- Bu eğitime kimler katılabiliyor ve eğitimle ulaşılmak istenen nedir?
Sertifikasyon ve eğitime sağlık Bakanlığı onayı konusunda bilgi verebilir misiniz?
E.Y- Eğitime lisans eğitiminde insan fizyolojisi ve patoloji öğretisi yer alan eczacı, hekim, diş hekimi, diyetisyen, yüksek hemşirelik gibi meslek grupları katılabiliyor. Eğitimin başlıca amacı Fitoterapi alanında temel kavramlar ve bu alanda sağlanan bilimsel gelişmelerin aktarılmasıdır. Eğitim sonrası yapılan sınavla başarılı olanlara Yeditepe Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından resmi onaylı sertifika verilmektedir. Bu sertifika Sağlık Bakanlığı tarafından 2014 yılında yürürlüğe konulan “Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları” (GETAT) kapsamında yer alan Hekimler için “Fitoterapist” sertifikası ya da Sağlık Bilimleri Enstitüsü altında Fitoterapi Yüksek Lisans eğitimlerini tamamlayanların “Fitoterapi Bilim Uzmanı” diploması yerine geçmemektedir.
W- Ülkemiz son derece zengin bir bitki florasına sahipken bu alanda bir potansiyeli kullanamama söz konusu mudur? Eczacılarımızın bu alanda gelecekteki rolü ne olacaktır?
E.Y- Türkiye dünyada en zengin bitki çeşitliliğin sahip ülkeler arasında ön sıralarda yer almaktadır. Diğer taraftan, halk arasında yaygın uygulanan zengin bir tedavi kültürü bilinmektedir. Ancak, ne yazık ki, bu konuda maalesef bu potansiyelimizden yararlanamıyoruz. Bunun nedeni yerli ilaç endüstrisinin bu konuda yatırım yerine, işin kolayına kaçarak, yabancı ürünlerin lisansını tercih etmesidir. Eczacılar, lisans eğitimleri sırasına ilaç geliştirmek üzere gerekli tüm temel eğitimi almaktadır. Ancak ülkemizde ilaç geliştirme konusunda yeterli ilgi bulunmadığından maalesef serbest meslek olarak eczane eczacılığı yaygın tercih edilmektedir.
Halbuki ilaç araştırmaları konusunda en önde gelen ülkelerden biri olan Japonya’da Eczacılık Fakültesi mezunları daha son sınıftayken ilaç endüstrisi tarafından kapılmakta ve araştırma laboratuvarlarında istihdam edilmektedir. Ülkede serbest eczacılık tercihi son derece düşüktür. Hindistan ve Çin’de kurulan araştırma enstitüleri geleneksel ilaçları bilimsel yöntemlerle değerlendirerek sağlık alanına kazandırmaktadır. Bizde ise son zamanlarda yaygın bir şekilde kurulan “GETAT Araştırma Merkezleri”, genel olarak eczacıların yer almaması nedeniyle üretken olamamaktadır.
W- Kanıta dayalı fitoterapi çalışmalarının ülkemizdeki tablosunu alabilir miyiz?
Fitoterapide farkındalık ne durumda?
Gelecekte farklı branşlar için eğitimler planlanmakta mıdır?
E.Y- Bitkisel ilaçlar binlerce yıllık geçmişe sahip olmasına mukabil fitoterapi kelimesi ilk olarak 1913 yılında Fransız Dr. H. Leclérc tarafından Fransız bitkisel ilaçlarını tanımlamak için kullanılmıştır. O günden günümüzde fitoterapi artık evrensel boyut kazanarak tüm dünyadaki bitkisel tedavi uygulamalarını içine alarak gelişmiştir. Hiç şüphesiz günümüzde fitoterapinin tamamen farklı bir şekilde güncel ilaç ve tedavi kavramlarına uygun şekilde kanıta dayalı olarak uygulanması zorunludur. Bu bakımdan bu yeni kavrama “Güncel Fitoterapi” adı verilebilir. Bu kapsamda kullanılacak ürünlerin etkinliğinin bilimsel araştırmalar ile kanıtlanmış olması ve çağdaş ilaç kavramının vazgeçilmez bir koşulu olan “standardize ürünler” olması gerekmektedir. Dolayısıyla “Güncel Fitoterapi”, aktar uygulamalarından tamamen farklı bir boyutta, etkinlik ve güvenilirlik bakımından güncel tedavi beklentilerine uymaktadır.
İnsanlar fitoterapide günümüzdeki gelişmelerden büyük ölçüde haberdar değildir. Dolayısıyla “doğal beklentileri” ile insanlar kalitesi belirsiz ürünleri “Fitoterapi ürünü” olarak pazarlayan kişilere aldanarak sağlıklarını riske atmaktadır. Bu nedenle halkı bilinçlendirmek üzere, herkesin anlayabileceği şekilde “Güncel Fitoterapi” kavramının işlendiği seminerler yapılması planlanmaktadır.
W- Şirketinizin Fitoterapideki yeri hakkında bilgi verebilir misiniz?
Bu eğitimleri desteklemekteki amacınız nedir. Bundan önceki eğitimler hakkında bilgi alabilir miyiz?
R.Ö- Fitoterapi, Türkiye’de yeni yeni değeri anlaşılmaya başlayan bir bilim dalı. Bu eğitim serisi projesiyle; kanıta dayalı bilimsel fitoterapinin Türkiye’de yaygınlaştırılmasını, eczacılarımızın bu konudaki bilgilerini tazelemelerini ve geliştirmelerini hedefliyoruz. Toplumumuzda etkin bitkisel destek ve tedavi yöntemleri konusunda, doğru danışma noktasının eczacılar olmasına destek olmayı amaçlıyoruz. Çünkü biz AlchemLife olarak çalışmalarımızın odağına kanıta dayalı bilimsel fitoterapinin ileri taşıyıcısı olarak eczacılarımızı koyuyoruz. Ancak eczacılar aracılığı ile toplumun doğru fitoterapi ürününe ulaşabileceği düşüncesindeyiz. 12 ayrı branşta kullanılan bitkilerle ilgili verilen bu eğitim sonrasında eczacılarımız, doğru bitki ekstraktları ile kombine edilmiş, dozu ayarlanmış fitoterapi ürünlerini kendilerine danışanlara güvenli bir şekilde önerebilecektir. Bu eğitimi alanlar, hastalarına ürün önerirken, daha geniş bir çerçeveden bakarak, kapsamlı bir yelpazede bilgi aktarımı yapabiliyorlar. İhtiyaçları doğrultusunda, etkin ve standardize ürünleri hastalarıyla kolaylıkla buluşturabiliyorlar.
W- www.fitoakademi.com nasıl oluştu, bilgi verebilir misiniz?
R.Ö- Bilimsel fitoterapide dünya lideri AlchemLife, fitoterapi alanının Türkiye’de ilerlemesine katkı sağlamak amacıyla 2 yıldır Yeditepe Üniversitesi işbirliği ile Sertifikalı Fitoterapi Eğitimleri veriyor. Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı yaşadığımız bu zorlu süreçte, hastaların en sık uğradığı ve riskin yüksek olduğu eczanelerinde görevi başında olan eczacılarımıza minnetimizin bir göstergesi olarak 14 Mayıs Dünya Eczacılar Günü vesilesi ile ücretsiz online olarak Sertifikalı Fitoterapi Eğitimi ile onların yanında olmaya devam ediyoruz. Eğitimler 7 Haziran’da bitecek ardından da sertifika için sınav yapılacak.
W- Kasım 2019’daki söyleşimizde; Fitoterapi konusunun Türkiye’de yaygınlaştırılması, bilinçlendirilmesi ve fitoterapi ürünlerinin en az kimyasal ürünler kadar etkin olduğu bilincinin yerleştirilmesi temel hedeflerimiz arasındadır” demiştiniz. Günümüze kadarki gelişmeler hakkında bilgi verebilir misiniz?
R.Ö- AlchemLife’ın felsefesi bilgiyi ve bilimi insanlara doğru aktarmak üzerine kurulu. İlaç sektörü içerisinde önerilecek ürünlerin; güvenli olması, bildirilmiş bir yan etkisi bulunmaması, insan sağlığını destekleyici, holistik sağlık felsefesine uygun olması, uzayan insan ömrünü sağlıklı ve kaliteli bir yaşam ile desteklemesi son derece önemlidir. Türk toplumunun zamanında ve ileriyi düşünerek kendi sağlığına yapacağı yatırımın fitoterapötik ürünlerden geçtiğine inanmaktayım. Bugün geleceğimiz için yaptığımız yatırımlarla kaliteli standartlarda yaşayabilmemiz için, preventif yaklaşımı benimseyerek, fitoterapötik ürünlerle sağlığımızı desteklemeliyiz. Kimyasal tertiplerin zorunlu kullanımları dışında mümkün mertebe doğal ürünler ileride yaşlılığımızı kaliteli geçirmemizi sağlayacaktır. Amacımız, bilimsel ve etkin ürünlerle, Türkiye’de bu bilincin doğru yerleşmesini sağlamak, bunu eğitim ve bilgilendirme çalışmaları ile sürekli desteklemektir. Standardize edilmiş preparatların farkındalığını ve yararlılığını tüm sağlık çalışanları ve sağlık arayan insanlara ulaştırmak, AlchemLife‘ın temel misyonları arasındadır. Az öncede söylediğim gibi Yeditepe Üniversitesi iş birliği ile Sertifikalı Fitoterapi Eğitimleri veriyoruz. 2 yılda 1017, doktor, eczacı ve diyetisyene Sertifikalı Fitoterapi Eğitimleri verildi. 762 eczacımız da sertifika aldı. Eğitimlerimiz devam ediyor.
W- Dünyada ve ülkemizdeki fitoterapi pazarı hacmi ve geleceği hakkındaki görüşlerinizi paylaşır mısınız?
R.Ö.- Alchem International, dünyada 100 milyar doların üzerinde bir hacme sahip olduğu tahmin edilen fitoterapi sektöründe faaliyet gösteren şirketlerden biri. 1935 yılında İsviçre’de kurulan Alchem International, 2017 yılından beri Türkiye’de ‘AlchemLife’ olarak faaliyet gösteriyor. Bugün 40 ülkeye ihracat yapan İsviçre merkezli AlchemLife’ın 2020 global ihracat hedefi 200 milyon dolar üstü. COVID 19 süreci de virüslerden korunma ve tedavide fitoterapi ürünlerinin önemini bir kez daha gösterdi. Fitoterapi ürünleri daha çok konuşulmaya ve tedavide daha etkin şekilde kullanılmaya başlandı. Fitoterapi alanının giderek büyüyeceğini düşünüyorum.
W- Ülkemize bu alanda yatırım düşünüyor musunuz?
R.Ö.- Türkiye’de 500 bin dolum üretim gerçekleştiriyoruz. Üretim tesislerimiz İspanya, İsviçre, Amerika, Hindistan Almanya’da yer alıyor. Ürünlerimizin ihracatına 2020 yılında başladık ve bugüne kadar 5 ülkeye üzere (İngiltere, İspanya, Kıbrıs, Portekiz ve İrlanda’ya) ihracat yaptık. Hedefimiz ihracat yaptığımız ülke sayını önümüzdeki 5 yılda 15 ülkeye çıkarmak. Geçen yıl Türkiye’de 10 milyon TL ciroya ulaşan ciromuzu, bu yıl 30 milyon TL’ye çıkarmayı hedefliyoruz.
W- Online sertifikasyon programının devamı olacak mı ve istekliler katılımı nasıl yapacak?
R.Ö.- www.fitoakademi.com adresinden bireysel kayıtların alındığı Online Sertifikalı Fitoterapi Eğitimi’ne Türkiye’nin her yerinden eczacı ve doktorlar katılabiliyor. Son eğitim programımız az önce de belirttiğim gibi sadece eczacılar için düzenlenmişti. Eğitimler Yeditepe Üniversitesi işbirliğinde, Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi ve Fitoterapi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada ve ekibi tarafından veriliyor.
W- Değerli Hocam ve Recai Bey bilimsel fitoterapi alanındaki çalışmalarınızda başarılar dileriz.
