COVID-19 yaşamın her alanında etkisini sürdürüyor. Somut sonuçları artan vakalar, ölenler, hastanede tedavi altına alınanlar, toplumsal yaşamda uygulanan kısıtlamalar biçiminde görülüyor. Ancak görünmeyen bir yanı daha var bu sürecin: Toplumsal cinsiyet eşitsizliği.
Pandemide toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ne kadar derinleştiğini ortaya koymak için farklı çalışmalar yapılıyor. Bunlardan biri UN Women Türkiye tarafından gerçekleştirildi. Türkiye’de COVID-19 Etkilerinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Değerlendirilmesi adını taşıyan araştırmaya göre pandemi sürecinde erkeklere göre işini kaybeden kadınların oranı %32 daha fazla oldu. İşveren kadınlar erkeklere göre %100 daha fazla iş yerlerini kapatmak durumunda kaldı. Ücretsiz izin kullanma oranı kadınların erkeklere göre %42 daha fazla. Ev temizliği ve bakım işlerinde kadınların iş yükü erkeklere oranla %65 arttı. Yemek pişirme ve servis etme oranı ise %150 kat daha fazla oldu. Bu süreçten kadınlar erkeklere göre duygusal ve psikolojik olarak %10 daha fazla etkilendi.
Bu konuda bir başka araştırmayı gerçekleştiren UNDP araştırma notuna göre, salgın döneminde ilan edilen evde kalma tedbirleri nedeniyle erkeklerin ve kadınların ücretsiz iş yükü arttı. Araştırma bir başka gerçeği de çarpıcı biçimde ortaya koydu: O da kadınların ücretsiz emek harcayarak yaptıkları işler erkeklerin yaptıkların 4 kat daha fazla.
Aynı araştırmanın verilerine göre ücretli ve ücretsiz toplam iş yükü açısından erkeklerin çalışma sürelerinin günlük ortalama 1,2 saat azalıp 4,3 saate inerken; kadınların toplam çalışma sürelerinin günde bir saat artarak günde 5,5 saate ulaştı.
SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği Kurucu Başkanı Gülseren Onanç, Kadın SES’i projesi kapsamında sosyal medyada bu duruma dikkat çekmek ve çözüm önerilerini paylaşmak için kampanya başlattıklarını açıkladı. Onanç, bu konuda şunları söyledi:
“Pandemi sürecinde kadınlar uzun yıllardır verdiği mücadele ile elde ettikleri kazanımları kaybediyor. Araştırmaların da ortaya koyduğu üzere kadınların toplam iş yükü ve ücretsiz çalışma süreleri arttı. Bu nedenle kadınlar iş yaşamından çekilmek zorunda kalıyor. Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak üzere hükümetlerin yapması gereken tedbirler var. Sadece 8 ülke alınması gereken bu tedbirleri aldı.
SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği olarak yaşanan bu sorunlara dikkat çekmek için hem kadınlara hem de erkeklere çağrıda bulunuyoruz: Ev ve bakım işlerinde yardım değil; iş bölümü yapmalıdır. Böylece erkekler hayatın her alanında toplumsal cinsiyet eşitliğinin bir parçası haline gelmelidir. Toplumsal cinsiyet kalıplarını yıkmak hem kadını hem de erkeği özgürleştirir. Sosyal medyada bu konuyu görünür kılmak için herkesi #YükseltSesiniDünyaDeğişsin etiketiyle paylaşım yapmaya davet ediyoruz. Kampanyamızla ilgili paylaşımları https://twitter.com/sesdernegi ve https://www.instagram.com/sesesitlikvedayanismadernegi/ hesapları üzerinden takip edebilirsiniz. ”
Kadın SES’i Projesinin Amacı
SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği, Operation 1325 işbirliğiyle kadınların eşitlik ve hak taleplerini yükseltmek için sosyal medyanın etkin bir şekilde kullanımı amacıyla “Kadın SES’i” projesini hayata geçirdi. Proje; sosyal medyada daha çok kadının aktif olmasını sağlamayı ve “Kadın SES’i”nin yükseltilmesi yoluyla karar mekanizmalarındaki kişiler üzerinde etkin olmayı, toplumsal cinsiyet, toplumsal barış ve sürdürülebilirlik, kadın yoksulluğunun azaltılması, kadına yönelik şiddet, kadının politikaya katılımı, iklim adaleti, medya özgürlüğü, kadın ve kız çocuğu mültecilerin sorunlarının giderilmesi gibi acil konulara ilişkin aksiyon alınması yönünde farkındalık oluşturmayı amaçlıyor. Dolayısıyla sosyal medyada kadın kullanıcı sayılarının ve temsiliyetinin etkili şekilde artırılması hedefleniyor.
Kadın SES’i Projesi Elçileri
Kadın SES’i Elçileri arasında; Alev Akın, Ayşegül Doğan, Banu Tuna, Burcu Karakaş, Dilara Gök, Elif Doğan, Emine Uçak, Esra Elmas, Evrim Kepenek, Gülsüm Kav, Hülya Tanrıöver, Itır Erhart, İlayda Eskitaşçıoğlu, Mehveş Evin, Menekşe Kızıldere, Pınar Akpınar, Seren Selvin Korkmaz, Şehnaz Kıymaz Bahçeci ve Yasemin Öz yer alıyor.
