2024 yılı itibariyle Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) 18.500’den fazla boğmaca vakası bildirilirken, çok sayıda ülkede de bu enfeksiyon yeniden ortaya çıkmış durumda./euronews
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre, boğmaca olarak bilinen son derece bulaşıcı enfeksiyonun vaka sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse beş kat artış gösterdi.
Bu durum, 2014’ten bu yana yılın bu dönemindeki en yüksek vaka yüküne işaret ediyor.
Aynı zamanda Fransız sağlık yetkilileri, Avrupa’da son 25 yılın en kötü salgınına tanık olduklarını bildirdi. Fransa Halk Sağlığı, geçen ay ülkede 2024’ün başlarından bu yana devam eden bir salgın olduğunu ve “son aylarda yoğunlaşan önemli bir bakteri dolaşımının” söz konusu olduğunu duyurdu.
PCR testiyle doğrulanmış yaklaşık 35.000 boğmaca vakası kaydedilirken, bu yıl Fransa’da 20’si bir yaşın altında olmak üzere 22 çocuğun boğmaca nedeniyle hayatını kaybettiği bildirildi. Fransa’daki bir gözetim sistemi, pratisyen hekimler tarafından görülen vaka sayısını 130.000’den fazla olarak belirledi.
Boğmaca nedir?
Boğmaca soğuk algınlığı semptomlarıyla başlayabilse de, haftalarca süren bir öksürüğe neden olabildiği için hastalığa eskiden “100 günlük öksürük” deniyordu.
Hastalık özellikle aşılanmamış veya kısmen aşılanmış bebekler için tehlikeli. Bebekler boğmaca nedeniyle öksürmek yerine nefes almakta zorlanabilir ya da morarabilir.
Uzmanlar boğmacayı önlemenin en iyi yolunun aşı olduğunu belirtiyor ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezlerine (ECDC) göre, hamilelik sırasında yapılan aşılama “aşılanmak için henüz çok küçük olan yenidoğanlarda hastalık ve ölümü önlemede oldukça etkilidir.”
‘Benzeri görülmemiş canlanma’
Tipik olarak her üç ila beş yılda bir döngüsel boğmaca salgınları görüldüğü belirtilirken, CDC, ABD’deki yeniden canlanmanın, boğmaca vakalarının önemli ölçüde düştüğü COVID-19 salgınından sonra “daha tipik eğilimlere dönüşü” gösterdiğini açıkladı.
Fransa Pasteur Enstitüsü’ne göre ise pandemi, bu döngülerin düzenini bozdu. Enstitü, geçen ay yayınladığı bir raporda bu yıl “benzeri görülmemiş bir yeniden canlanma” yaşandığını ifade etti.
Pasteur Enstitüsü bilim insanları, bunun COVID-19 salgını sırasında bağışıklığın azalmasından kaynaklanabileceği hipotezini ortaya koydu. Ayrıca, bakterinin genomunu dizilediklerini ve Fransız salgınında bakterinin virülansına katkıda bulunan proteinler bulduklarını eklediler.
Bilim insanları, birinci basamak antibiyotiklere dirençli “bir bakteri izolatı” tespit ettiklerini ve boğmacadan sorumlu bakteri türlerinin yakından izlenmesi gerektiğini vurguladılar.
2024’ün başlarında vakalarda artış
Bu yılın başlarında yayınlanan bir ECDC raporuna göre, 2023 yılı boyunca ve Nisan 2024’e kadar Avrupa ülkelerinde yaklaşık 60.000 boğmaca vakası görüldü. Bu rakam, 2021 ve 2022 yıllarına kıyasla on kattan fazla bir artışı temsil etmekte.
İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), Ocak ve Ağustos 2024 arasında İngiltere’de 13.000’den fazla boğmaca vakası görüldüğünü ve bu süreçte 10 bebeğin hayatını kaybettiğini bildirdi.
UKHSA, bu ay yaptığı açıklamada, vaka sayılarının “olağan mevsimsel modellere göre beklendiği gibi 2024’ün başlarında arttığını, haziran ve ağustos ayları arasında ise pandemi öncesi yıllara kıyasla düştüğünü ancak yüksek kaldığını” belirtti. Ayrıca, “2024’ün ikinci çeyreğinde teyit edilen vakaların, 2012 salgın yılının herhangi bir çeyreğindekileri aştığını” ekledi.