“Spontanlık, yaratıcılık ve eylem dinamiklerini ruh sağlığı ile birleştiren psikoterapi yöntemi” olarak adlandırılan psikodrama, kişisel farkındalık kazanılmasını sağlayarak kişinin kendini daha iyi anlamasına yardımcı olmayı hedefliyor. Psikodramanın bir grup psikoterapisi yöntemi olduğunu kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Psikodramada rol değiştirme sırasında yaşanan yoğun etkileşimler bireyin yeni durumları, yeni deneyimleri yaşayıp tanımasına yardım eder. Bu sayede kişi gelecekteki yeni koşullarda uygun davranabilme olanağı kazanır” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, önemli bir psikoterapi yöntemi olan psikodrama ile ilgili değerlendirmede bulundu.
Psikodrama, gerçeğin dramatizasyonla keşfedilmesidir
Psikodramanın Avusturyalı psikiyatrist Dr. Jacob Levy Moreno’nun 1920’li yıllarda geliştirdiği bir grup psikoterapi yöntemi olduğunu kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, “J.L Moreno, psikodramayı gerçeğin dramatizasyonla keşfedilmesi olarak açıklamıştır. Psikodrama; spontanlık, yaratıcılık ve eylem dinamiklerini temel almaktadır. Kişilerin ilişkilerini, bu ilişkilerde yaşadıkları sorunları, çatışmaları ve kendi iç dünyalarını spontane bir biçimde, bir oyunun içinde rol alarak incelemelerini ve farkındalığa ulaşmalarını sağlamaya çalışmaktadır.” dedi.
Ruh ve eylem sözcüklerinin birleşmesinden oluşuyor
Psikodramanın etimolojik olarak Yunancadaki ‘psyche’ (ruh) ve ‘drama’ (eylem) sözcüklerinden geldiğini kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Moreno insanın rol olanaklarını kullanamamasının yani yaşamak istediği rolleri yaşayamamasının sıkıntıya yol açacağını, cesaret ve güven duygusunun ise rolü yaşamakla gelişeceğini söyler. Rolü baskılamakla güven duygusu kaybolur, anksiyete (kaygı) ve regresyon (kişinin psikolojik gelişim evrelerinde önceki aşamalara gerilemesi) ortaya çıkar. Moreno sosyal uyumları bozuk olan kişilerin çoğunluğunun rol davranışlarının zedelenmiş olduğunu ileri sürer.” dedi.
Psikoterapi, uygun yollar bulmaya yardımcı oluyor
Psikoterapiyi “gerekli eğitimleri almış bir uzman eşliğinde duygularınızı, düşüncelerinizi, kendiniz ve diğerleriyle ilgili inançlarınızı, kişisel yaşantılarınızı güvenli bir biçimde keşfetme süreci” olarak tanımlayan Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Psikoterapi umut vermek, beceri öğretmek, davranışsal çözümleri bulmak, duygusal olarak düzeltici deneyim kazanmak, yaşamı bütün olarak düşünmeyi sağlamak için çıkılan bir yolculuktur. İnsanların davranışları ve ilişkileri konusundaki duyarlılıklarını ve sorumluluklarını artırmaya yardım eder. Psikoterapi size, yaşadığınız zorluklar ya da sıkıntılarla ilgili iç görü kazandırmayı, düşünce ve davranışlarınızda değişiklikler meydana getirmek için motivasyonunuzu arttırmayı ve bu değişiklikler için uygun yollar bulmanıza yardımcı olmayı amaçlar.” dedi.
Psikodrama yeni deneyimlerin tanınmasına yardımcı oluyor
Psikodramanın bir grup psikoterapisi yöntemi olduğunu kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Psikodramada rol değiştirme sırasında yaşanan yoğun etkileşimler bireyin yeni durumları, yeni deneyimleri yaşayıp tanımasına yardım eder. Bu sayede kişi gelecekteki yeni koşullarda uygun davranabilme olanağı kazanır. Psikodrama insanın ilişki sorunlarını ve iç çatışmalarını spontan oyun içinde rol alarak, kendine özgü tekniklerle ele alıp işler ve böylece insana bu üç yeteneği üzerine çalışma fırsatı verir. Psikodramadan yararlanmak için psikodrama gruplarına katılmak gereklidir.”diye konuştu.
Psikodrama birçok ruhsal hastalığın tedavisinde kullanılıyor
Psikodramada kişilerin geçmişte veya şimdi var olan sorunları ve geleceğe dair isteklerinin canlandırıldığını belirten Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Birçok ruhsal hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Ruhsal hastalıkların yanı sıra fiziksel hastalıkların tedavi süreçlerinde de hastaların stres ve kaygılarının azaltmak için kullanılmaktadır. Psikodramada ruh ve beden bir bütündür. Ruhta olan bedeni, bedende olan ruhu etkiler. Bedensel hastalığı olan hastalarla yapılan psikodrama grupları için çalışmalara bakıldığında hastaların psikodrama ile streslerinin, kaygılarının azaldığı ve tedavi motivasyonlarının arttığı görülmektedir.”diye konuştu.
Psikodrama kişisel farkındalık kazanılmasına yardımcı oluyor
Psikodramanın kişisel farkındalık kazanılmasını sağlayarak kişinin kendini daha iyi anlamasına yardımcı olacağını ifade eden Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Gruptaki üyelere sorunlarla başa çıkmaları için etkili baş etme yöntemleri öğretir. Diğer insanlarla olan ilişkilerimizdeki olumsuz yönleri fark etmemize ve bunları çözümleyebilmemize yardımcı olur. Sorunlara farklı bir perspektiften bakabilmeyi sağlar. Kişilerin diğer insanların da sorunlar yaşadığını görmesi sorunlarını kabul etmesini ve kendisini yalnız hissetmemesini sağlar. Ayrıca paylaşım aşamasındaki geri bildirimler sayesinde hikayenin ana kahramanı olan protagonistin sorunlarına farklı bir bakış açısından bakılıp, çözümler üretilebilir. Yetişkinlerin ihtiyacı olan mucizeler psikodrama sahnesinde yaşanır. Psikodrama sahnesinde grup ve psikodrama yöneticisi yardımı ile her grup üyesi kendi mucizesini yaratır.”dedi.
Psikodrama sosyal beceri kazandırıyor
Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, özetle psikodramanın temel yaklaşımının insanın spontanlık ve yaratıcılık kaynaklarını harekete geçirerek onu, toplum, çevre ve de kendisi için sorumluluk alacak duruma getirmek olduğunu söyledi. Dr. Şen, sözlerini şöyle tamamladı:
“Psikodrama temel etkinlik olarak insanın katı davranışlarının yumuşak, esnek duruma gelmesine, özgür ve spontan olmasına, empati kurabilmesine ve sorumluluk alabilmesine olanak verir. Genel anlamı ile insanın sosyal beceri kazanmasına yardımcı olur. Ayrıca geleceğe yönelik projelerin belli bir rol ve durum içinde uygulanabilme olanağını vermesi yoluyla insanda yeni yaklaşım ve yeni davranışların geliştirilmesini sağlar.”