Dünyada ilk kez yapılan bir klinik araştırmada, romatoid artrit için yaygın olarak reçete edilen bir ilaç olan barisitinibin, pankreas hücrelerinin kendi insülinini üretme yeteneğini koruduğunu ve yakın zamanda bu durumla teşhis edilen kişilerde tip 1 diyabetin ilerlemesini yavaşlattığı bulundu. İlaç, tip 1 diyabet için tablet olarak verilebilecek ilk hastalık değiştirici tedavi olarak umut vaat ediyor.
Baricitinib and β-Cell Function in Patients with New-Onset Type 1 Diabetes
Melbourne’daki St Vincent Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nden (SVI) araştırmacılar tarafından yürütülen dünyada bir ilk olan klinik araştırma, romatoid artrit için yaygın olarak reçete edilen ve yeni teşhis edilen tip 1 diyabet hastalarına verilen mevcut bir ilacın hala işlevsel olan bu hücreleri koruduğunu gösterdi. Vücudun kendi insülin üretimini koruyarak hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.
Aşama 2. denemesinde araştırmacılar, son 100 gün içinde tip 1 diyabet tanısı alan 10 ila 30 yaşları arasındaki 91 hastayı 48 hafta boyunca günde 4 mg barisitinib veya plasebo almak üzere rastgele atadı. Baricitinib, iltihabı kontrol eden Janus kinaz (JAK) enzimlerinin etkilerini bloke eder. Otoimmün hastalıklar romatoid artrit ve alopesi Areata’nın tedavisi için onaylanmıştır.
Deneme öncelikle ilacın, tip 1 diyabet hastalarında endojen insülin salgılanmasının altın standart ölçüsü olan C-peptid düzeyi üzerindeki etkisini araştırdı. Ancak aynı zamanda katılımcıların uzun vadeli kan şekerinin bir belirteci olan enjekte edilen insülin HbA1c’ye olan günlük ihtiyaçlarını da araştırdı.
Kontrol ve bir gün içindeki kan şekeri değişkenliği, sürekli glikoz izleme (CGM) kullanılarak ölçülür. Değişim katsayısı (CV) olarak adlandırılan gün içi glikoz değişkenliği, yüzde olarak temsil edilir; ‘kararlı’ glikoz seviyeleri %36’dan düşük olanlar ve ‘kararsız’ seviyeler yüzde 36 ve üstü olarak tanımlanır.
Araştırmacılar, 48. haftada barisitinib grubunun kontrollere kıyasla daha yüksek ortalama C-peptit düzeylerine sahip olduğunu buldu (0,65 nmol/L/dak vs 0,43 nmol/L/dak), bu da pankreas hücrelerinin korunduğunu ve kendi insülinini üretir. Tedavi grubunda 48. haftada ortalama günlük insülin dozu 0,41 ünite/kg/gün, kontrol grubunda ise 0,52 ünite/kg/gün idi. Her ne kadar HbA1c seviyeleri iki grup arasında benzer olsa da barisitinib grubunda 48. haftadaki CV %29,6 iken plasebo grubundaki yüzde 33,8 idi. İlaca herhangi bir ciddi yan etki atfedilmemiştir.
Araştırmacılar, baricitinibin, kalp krizi ve felç, görme bozukluğu, böbrek hastalığı ve sinir hasarı gibi zayıf kan şekeri kontrolüyle ilişkili uzun vadeli komplikasyonları önlemek için tip 1 diyabeti daha iyi yönetmenin bir yolu olarak klinik olarak kullanılabilir hale geleceğini umuyor.
