Mide bağırsak hastalıkları bebeklik ve çocukluk çağında da sık görülüyor. Bunların bir kısmı ilaç uygulamaları ile tedavi edilebildiği gibi, bazı vakalarda da cerrahi operasyona ihtiyaç duyuluyor. Mide ve bağırsak hastalıklarının en sık belirtileri şiddetli akut semptomlar ya da kronik olarak uzun süreden beri devam eden şikayetlere göre değerlendirilebiliyor. Özellikle son dönemde rota virüs, adeno virüs gibi çocuklara sık etki eden virüsler nedeniyle mide ve bağırsak hastalıklarında artış meydana gelebiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Hülya Öztürk, son dönemde çocuklarda sık görülen mide ve bağırsak hastalıklarıyla ilgili bilgi verdi.
Karın ağrısı ve sıvı kaybına dikkat!
Çocuklarda görülen ishal, kabızlık, karın ağrısı, distansiyon yani karın bölgesinde gözle görülebilir şişlikler, safralı ya da safrasız kusma, mide bulantısı, ağrılı ya da ağrısız bir şekilde dışkıda kan görmek, enfeksiyona bağlı olarak görülen ateş ve kilo kaybı gibi belirtilerde doktora başvurulmalıdır. Bu tür belirtilerle çeşitli hastalıklar ortaya çıkabilmektedir. Bununla birlikte virüslere bağlı bazı hastalıklar da çocukların mide ve bağırsaklarında hastalıklara, belirtilere neden olabilmektedir.
Akut olarak başlayan kusma, ishal, kilo kaybı, kramp tarzı karın ağrısı, ani sıvı kaybına bağlı ağızda ve ciltte kuruluk, baş ağrısı, halsizlik, enfeksiyona bağlı olup genellikle hijyen kurallarına uyulmayıp enfekte gıda veya su ile temasa bağlıdır. En sık etken ise virüsler olarak bilinmektedir. Rota virüs, adeno virüs, giardia gibi virüsler çocuklarda mide ve bağırsak hastalıklarına neden olmaktadır.
Virüslerin yanı sıra E.Coli veya salmonella gibi bakteriyel etkenler de besin zehirlenmesine yol açabilmektedir. Bağırsak parazitozları da akut gelişen bağırsak enfeksiyonlarına yol açabilirler. Eğer ishal 4 haftadır devam ediyorsa ve kilo kaybı varsa bu durum daha detaylı olarak araştırılarak crohn hastalığı, çölyak hastalığı veya bağırsağın diğer patolojileri açısından değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yenidoğan bebeklerde kusmalara dikkat!
Yenidoğan bir bebekte doğduğu andan itibaren başlayan özellikle safralı kusma sorunu önemsenmelidir. Bu tabloya karın bölgesinde şişlik, gaz ve gaita çıkarmama da eklenirse pediatrik cerrahi tarafından değerlendirilmelidir.
Gastroözofajial reflü, yenidoğanlarda ince ve kalın bağırsak tıkanıklıkları, mide volvulusu, ince bağırsağın rotasyon anomalileri, akut batın, idrar yolu enfeksiyonları, alt ve üst solunum yolu enfeksiyonları, helicobacter pylorinin neden olduğu mide enfeksiyonları bebek ve çocuklarda kusmanın başlıca nedenleri arasında sayılabilmektedir.
Tanı, hasta öyküsü ve fizik muayene ile konulup her çocuk kendi klinik durumuna göre değerlendirilmelidir. Akut başlayan kusma, ishal ve karın ağrısı durumunda öncelikle sıvı tedavi verilmesi önerilmektedir. Gaita mikroskopisi ve gaita kültürü ile tanıya ulaşılabilmektedir.
Ek gıdaya başlandıktan sonra kabızlık şikayetleri artabilir
Gastrointestinal sistem patolojilerinden bir diğeri kronik kabızlık olarak bilinmektedir. Eğer bir yenidoğan doğduğu andan itibaren 24-48 saat içinde kendiliğinden ilk dışkısını çıkaramazsa bu durum bağırsak felci dediğimiz hirchsprung hastalığı açısından uyarıcı olmaktadır. Çocuklarda en sık görülen kabızlık nedeni ise küçük çocuklarda ek gıdaya başlandıktan sonra veya büyük çocuklarda doğru olmayan beslenme alışkanlıkları sonucu gelişen kabızlıktır. Kabızlıkla beraber dışkıda kan görülmesi dışkılamanın ağrılı ya da ağrısız olması değerlendirip uygun tedavi verilmelidir.
