W- İlaç sektörünün stratejik paydaşı PharmaSoft Genel Müdürü Ayşe Çetin ile özel söyleşi gerçekleştirdik;
Ayşe Hanım sizi ve firmanızı kısaca tanıtır mısınız?
A.Ç.- Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden mezun oldum, çeşitli alanlarını tecrübe ettiğim meslek hayatımın 29. yılını geride bıraktım. Kariyerim boyunca, ağırlıklı olarak farmakovijilans ve ruhsatlandırma departmanlarında görev aldım. Ayrıca, hastane ve eczane eczacılığı alanlarında da çalışarak bu alanlarda da tecrübeler edindim.
Kendi deneyimlerim ve gerçekleştirmiş olduğumuz sektörel araştırmalardan yola çıkarak farmakovijilans süreçlerinde kullanılan mevcut sistemleri, yenilikçi teknolojiler ile daha ileri taşıma amacıyla 2015 yılında PharmaSoft’u kurdum.
Bu tecrübelerimin yanında, bilgi ve uzmanlığımı genişletmek amacıyla Farmasötik Toksikoloji alanında akademik çalışmalarıma devam ediyorum.
W- Şirketinizin gelecekteki hedefleri hakkında bilgi verebilir misiniz?
A.Ç.- PharmaSoft olarak dijitalizasyona oldukça önem veren bir firmayız. Bu doğrultuda, ilaç endüstrisindeki iş ortaklarımızın iş süreçlerini daha etkili ve verimli hale getirmeyi, ruhsatlandırma ve farmakovijilans alanlarında en son teknolojiyi kullanarak müşterilerimizin ihtiyaçlarına en uygun çözümleri sunmayı hedeflemekteyiz.
Müşteri memnuniyetini en üst düzeyde tutarak, sektöre yenilikçi ve kaliteli çözümler sunmak, iş süreçlerini optimize etmek ve bu amaca yönelik en uygun yazılım çözümlerini üretmek için araştırma ve geliştirme çalışmalarımız devam etmektedir.
W- Sözleşmeli Farmakovijilans Hizmet Kuruluşu olarak neler yaptığınızdan biraz bahsedebilir misiniz?
A.Ç.- Sözleşmeli Farmakovijilans Hizmet Kuruluşu (SFHK) olarak Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluşuz. Farmakovijilans, ruhsatlandırma ve sektöre özel uygulama geliştirmeleri konusunda uzman kadromuz ve kalite odaklı iş modelimizle ilaç sektörüne hizmet vermekteyiz. Farmakovijilansa özel geliştirdiğimiz PharmaBASE Farmakovijilans Veri Tabanı ile tüm farmakovijilans süreçleri artık tek bir platformdan etkin ve güvenli bir şekilde yönetilebilmektedir. Yine kendi geliştirdiğimiz PharmaSEARCH Literatür Tarama Uygulaması, haftalık literatür tarama süreçlerini otomatize ederek ürün güvenliliği konusunda etkin takip imkânı tanımaktadır. Ruhsatlandırma konusunda ise müşterilerimize, başvurusu aşamasından ruhsat kesim aşamasına kadar profesyonel ekibimiz ile danışmanlık hizmeti veriyoruz.
W- Farmakovijilans nedir, ne işe yarar, neden önemlidir?
A.Ç.- Farmakovijilans, ilaçların kullanımı sonrasında ortaya çıkabilecek yan etkilerin ve diğer güvenlilik sorunlarının tespit edilmesi, değerlendirilmesi, anlaşılması ve önlenmesine yönelik faaliyetler ve bilimsel çalışmalardır.
Farmakovijilans süreç yönetimi, ilaçların güvenliliğini ve etkililiğini sağlamak, halk sağlığını korumak açısından hayati önem taşımaktadır.
W- Farmakovijilans alanında çalışmak sizin için ne anlam ifade ediyor?
A.Ç.- İlaçlar iki ucu keskin bıçaktır, bir yandan hastalıkları tedavi etme potansiyeline sahipken, diğer yandan olası yan etkileri nedeniyle riskler taşır. Bu nedenle, ilaçların etkilerini takip etmek, raporlamak ve analiz etmek oldukça önemlidir. Farmakovijilans, ilaçların risklerini takip ederek ve olası yan etkileri önleyerek, ilaçların güvenliliğini artırmayı amaçlayan bir disiplindir.
Benim için farmakovijilans, toplumun daha sağlıklı bir yaşam sürmesine katkıda bulunmak anlamına geliyor. Bu anlamda, halk sağlığını korumak ve iyileştirmek için sorumluluk almak, farmakovijilans alanında çalışan biri olarak benim için büyük bir etik sorumluluk ve araştırmalarıma değer katma fırsatıdır.
W- PharmaSoft neyi farklı yapıyor?
A.Ç.- Aynı zamanda bir yazılım firması da olan PharmaSoft, müşteri alışkanlıkları ve talepleri doğrultusunda verdiği hizmetleri dönüştüren, süreçleri otomatize eden, şirket kültürünü teknolojiyle harmanlayan, esnek ve müşteri odaklı bir çalışma yapısına sahiptir. En önemli özelliğimiz, müşteri ve kalite odaklı iş modelleri geliştirebilmektir. Ayrıca, dünyada örnekleri olan ve olmayan farklı dijital yaklaşımları sektöre getirme konusundaki çalışmalarımıza devam etmekteyiz.
W- Sektörde dijitalleşmeyi nasıl görüyorsunuz?
A.Ç.- Günümüzde farmakovijilans sektörü mobil uygulamalar, veri madenciliği, yapay zekâ ve bulut gibi dijital teknolojileri halihazırda kullanmaktadır. Bu anlamda dijitalleşme, farmakovijilans sektöründe veri toplama, işleme ve analiz etme süreçlerini kolaylaştırmaktadır. İlaç sektöründe dijitalleşmenin halk sağlığı açısından kritik öneme sahip olduğunu düşünüyoruz. Farmakovijilansın, dünyadaki hızlı dijitalleşme süreciyle birlikte, yakın gelecekte kullanıcı dostu ve yapay zekâ destekli otomatize edilmiş sistemlerle yönetileceğini düşünüyorum.
W- Geleceğe dönük öngörüleriniz ve planlarınız nelerdir?
A.Ç.- Pandemi süreciyle büyük bir ivme kazanan dijitalleşmenin, farmakovijilans süreçlerine dair farkındalığı artıracağını düşünüyorum. Gelişen yapay zekâ uygulamaları ve otomasyon süreçleri farmakovijilans alanında da hayatımıza girmeye başladı. PharmaSoft olarak, farmakovijilans veri tabanımız PharmaBASE’i ve literatür tarama uygulamamız PharmaSEARCH’ü yapay zekâ destekli hale getirmek adına yürüttüğümüz çalışmalarımız, proje takvimi ve planı doğrultusunda tamamlanma aşamasındadır.
W- Yeni dönemde farmakovijilans profesyonellerinin sahip olması gerektiğini düşündüğünüz nitelikler nedir?
A.Ç.- Farmakovijilans sektöründe çalışan profesyonellerin, dijitalleşen dünyada sektör ihtiyaçlarına cevap verebilmek için teknolojik gelişmeleri takip etmeleri ve etkin bir şekilde kullanabilmeleri gerekmektedir. Sürekli değişen yasal düzenlemeler ve teknolojinin baş döndürücü hızı, farmakovijilans profesyonellerini esnek olmaya ve değişikliklere hızlı bir şekilde uyum sağlamaya itmektedir. Elde edilen büyük verinin işlenmesi ve yorumlanması sektörde büyük önem kazanmış durumdadır. Bu nedenle, farmakovijilans profesyonelleri analitik düşünme becerilerine sahip olmalıdır.
W- Farmakovijilans alanında kariyer yapmak isteyen genç eczacılara tavsiyeleriniz nelerdir?
A.Ç.- Değişimin ve gelişimin zorunlu olduğu günümüz dünyasında genç arkadaşlarımıza, değişime ayak uydurmalarını, öğrenmenin hayat boyunca devam eden bir süreç olduğunun bilinciyle hareket etmelerini ve dijitalleşmeyle birlikte gelen kariyer imkanları doğrultusunda motivasyonlarını yüksek tutmalarını tavsiye ederim.
PharmaSoft olarak, gençlere farmakovijilans alanında yatırım yapan ve sektöre genç yetenekler kazandırmayı hedefleyen bir firmayız. Bu anlamda, genç meslektaşlarımıza yönelik Management Trainee (MT) ve farmakovijilans stajı programları düzenliyoruz. Farmakovijilans alanında kariyer yapmak isteyen, dijitalleşmeyi yaptığı iş ile harmanlayabilen genç arkadaşlarımız, MT ve staj programlarına katılmak için başvurularını web sitemizin kariyer sayfasından gerçekleştirebilirler.
Bu nazik röportajınız ve değerli okuyucularınızla tanışma fırsatı sağladığınız için çok teşekkür ederim.
W- Ayşe Hanım asıl bir paylaşımınız için çok teşekkür eder, başarılar dileriz
