Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sağlık Bakanlığının 2023 yılı bütçesi sunumunu yaptı ve milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Sunumda Sağlık Bakan Yardımcıları ve üst düzey bürokratlar da hazır bulundu.
Bakan Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunda yaptığı konuşmada, emanet edilen kaynağı ellerinden geldiğince, üzerindeki hak ve sorumlulukları gözeterek en iyi şekilde değerlendirmeye çalıştıklarını söyledi.
En üstün teknolojiyle donanmış hastaneleri birer birer devreye alarak vatandaşların hizmetine sunduklarını söyleyen Koca, Bakanlık bünyesinde 953’ü hastane, 8 bini aile sağlığı merkezi olmak üzere toplamda 14 bini aşkın sağlık kuruluşuyla hizmet verildiğini bildirdi.
“Bebek ve anne ölümlerini önemli ölçüde azalttık”
“2002 yılından bu yana temel sağlık göstergelerinde önemli düzeyde ilerleme kaydettik” diyen Bakan Koca, “Bebek ve anne ölümlerini önemli ölçüde azalttık. Yıllardır titizlikle takip edip başarılar sağladığımız bebek ve 5 yaş altı çocuk ölümlerini daha da azaltmakta kararlıyız” sözlerini kullandı.
“Dünyanın hiçbir yerinde vatandaşlarımızı yalnız bırakmadık”
Ddünya çapında vaka ve ölüm sayıları artarken, gelişmiş olduğu söylenen ülkelerde yaşanan istenmeyen görüntülerden Türkiye’yi uzak tutmayı başardıklarını ifade Koca, “Dünyanın hiçbir yerinde vatandaşlarımızı yalnız bırakmadık. Ambulans uçaklarımızla kıtaları aşarak 185 hasta vatandaşımızı ülkemize getirdik” diye konuştu.
Koca, “Dünya çapında aşı tedariki sağlayan ilk ülkelerden biriydik. Sağlık çalışanlarımızdan başlayarak yaygın aşılamaya giriştik. Birçok ülkenin aksine vatandaşlarımıza farklı teknolojiyle üretilen aşı alternatifleri sunduk. Kısa sürede kendi aşımız Türkovac’ı ürettik. Günlük aşılama sayısında rekor kırdık. İlk 2 ayda Avrupa ülkeleri içinde vatandaşlarını en hızlı aşılayan 2. ülke konumuna yükseldik” dedi.
“HES koduyla birçok ülkeye örnek olduk”
Dijital araçlarla hastaların, temaslılarının yakından izlendiğini belirten Koca, “Danışma hattıyla ve Kovid-19 bilgilendirme platformuyla vatandaşlarımıza, psikososyal destek hattıyla stres altındaki sağlık çalışanlarımıza aktif destek sağladık. Aile hekimlerimizle, sınır kapılarına kurduğumuz sahra hastanelerimizle tam bir uyum içinde çalıştık. Hayat Eve Sığar (HES) uygulamasıyla risk haritasını cebe yükledik. HES koduyla birçok ülkeye örnek olduk. Dijital aşı pasaportuyla vatandaşlarımızın güvenli seyahatini sağladık” şeklinde konuştu.
“7 şehir hastanemizin yapımı devam etmektedir”
Kamu-özel ortaklığı modeliyle tamamlanan 14 şehir hastanesinin bugün 22 bin 675 yatak kapasitesiyle hizmet verdiğini belirten Koca, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Aynı modelle inşaatı devam eden 4 hastanemizle birlikte 5 bin 755 yatak daha ilave edilecektir. Şu ana kadar genel bütçe kaynakları ile yapılan 6 şehir hastanemiz 6 bin 730 yatak kapasitesi ile hizmet sunmaktadır. Genel bütçe kaynaklarıyla 7 bin 450 yatak sayısına ulaşan 7 şehir hastanemizin yapımı devam etmektedir.”
“Şiddet suçları katalog suçlar kapsamına alındı, iyi hal indirimi kalktı”
Vatandaşların sağlığını güvence altına almak için yeni bir reform başlatılması gerekliliği doğduğunu ifade eden Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Beyaz Reform kapsamındaki taleplerimize sahip çıkarak sağlıkta şiddetin önlenmesi, malpraktis davalarına karşılık güvence oluşturulması ve özlük hakları konularındaki düzenlemeleri yapan Yüce Meclisimize huzurlarınızda bir kez daha teşekkür ediyorum. Bu sayede sağlık çalışanlarımıza yönelik şiddet suçları, katalog suçlar kapsamına alındı. İyi hal indirimi kalktı, yüzde 50 oranında ceza artırımı geldi. Sağlıkta Şiddetin Önlenmesi Eylem Planı’nı adım adım uyguluyoruz. Artık sağlık çalışanlarına soruşturma iznini Mesleki Sorumluluk Kurulu veriyor. Malpraktis davalarında kasıtlı olarak mesleği kötüye kullanmak yargı kararıyla kesinleşmedikçe tazminat rücu edilmiyor. Böylece sağlık çalışanımız da hastamız da kamu güvencesi altına alınmış oldu.”
Sağlık çalışanlarının özlük haklarının iyileştirilmesi için yeni düzenlemeler yapıldığını aktaran Koca, sabit ek ödemenin merkezi bütçeye aktarılarak maaşa eklendiğini anımsattı. Koca, taban ek ödemesi ile birlikte teşvik ve ödüllendirmeye dayalı yeni bir ek ödeme sistemi getirildiğini anlatarak hekimlerin emekli maaşlarında iyileştirmeler yapıldığını bildirdi.
“İzlem göstergelerinde en iyi ilerlemeyi sağlayan ülke durumuna geldik”
“Avrupa’da Bulaşıcı Olmayan Hastalık Taahhütlerinin İzlenmesi Raporu’na göre izlem göstergelerinde en iyi ilerlemeyi sağlayan ülke durumuna geldik” diyen Bakan Koca, yeni doğan tarama programının da sürdüğünü ifade ederek böylece yılda ortalama 25 bin bebek ve çocuğun erken tanı ile tedavi ve rehabilitasyon fırsatına sahip olduğuna işaret etti. Bu yıl tarama programına Konjenital Adrenal Hiperplazi ve SMA’yı da eklediklerini de hatırlatan Koca, “Geçtiğimiz yılsonunda evlenecek çiftlerde, yeni doğan bebeklerde ise bu yıl mayıs ayında SMA taramasını başlattık. Çiftlere rehberlik ediyor, tespit ettiğimiz bebeklerin en kısa sürede tedavisini başlatıyoruz” şeklinde konuştu.
“Uzaktan sağlık hizmetiyle mekandan ve ulaşımdan bağımsız bir dönem başlıyor”
Türkiye’deki doğumların yüzde 98’inin hastanede gerçekleştiğini, doğum yapılan hastanelerin tamamının bebek dostu hastane sertifikasına hak kazandığını aktaran Koca, evde sağlık hizmetinin altyapısı ve kapsamını da genişlettiklerine işaret etti.
Bakan Koca, “Uzaktan sağlık hizmetiyle mekandan ve ulaşımdan bağımsız bir dönem başlıyor. Bu hususta yasal altyapıyı tamamlamış olmakla birlikte henüz uygulama yaygınlaşmış değil. Kısa sürede ülke geneline yaygınlaştıracağız” diye konuştu.
“2023 bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı 8 kat artırdık”
Sağlıklı Hayat Merkezlerinin ekim ayı itibarıyla 232’ye ulaştığını aktaran Koca, “Sağlık tesislerimizde arındırma ve rehabilitasyon merkezlerini hayata geçiriyoruz. 2023 yılı bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı, bugüne taşınan rakamlarla reel olarak 8 kat artırıp 84 milyar 39 milyon liraya çıkardık” açıklamasında bulundu.
Bakan Koca, bugüne kadar 57 bin hastanın hava ambulansıyla, 31 bin hastanın deniz ambulansıyla taşındığını, bu yılın 10 ayında kara ambulanslarıyla taşınan hasta sayısının ise 6 milyona yaklaştığını bildirdi.
“Yoğun bakımdaki hastalarımızın sağlık bilgilerini e-Nabız’dan günlük olarak yakınlarıyla paylaşıyoruz”
“Bakanlığımız hastanelerindeki yoğun bakım yatak sayımızı 28 kat artırarak 24 binin üzerine çıkardık” diyen Bakan Koca, şöyle devam etti.
“Yoğun bakımda sadece kapasite artışı sağlamakla kalmadık. Geliştirdiğimiz uygulamayla haziran ayından itibaren yoğun bakımdaki hastalarımızın sağlık bilgilerini e-Nabız üzerinden günlük olarak yakınlarıyla paylaşıyor, bilgilendirme yapıyoruz.”
“İnteraktif Video Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı”
Nadir Hastalıklar Eylem Planı’nın hazırlandığını anımsatan Koca, “İnteraktif Video Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı. Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Hizmet Birimleri (ÇÖZGEM) 3 ilde pilot olarak uygulamaya geçildi. En kısa sürede ülke genelinde yaygınlaştırılacaktır” dedi.
“Salgın döneminde, e-Nabız kullanıcı sayısının 68 milyona ulaştı”
Sağlıkta dijitalleşme konusunda Türkiye’nin birçok ülkenin hayal bile edemediği bir konumda olduğunu vurgulayan Koca, akredite dijital hastane sayısında, kronik hasta takibinde, mobil uygulamalarla fark yaratıldığını, küresel salgın döneminde bunun yararının fazlasıyla görüldüğünü ve söz konusu dönemde e-Nabız kullanıcı sayısının 68 milyona ulaştığını söyledi.
“85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlayacağız”
Sağlık çalışanlarının sayısının 777 bini Bakanlık bünyesinde olmak üzere 1 milyon 359 bine ulaştığına dikkat çeken Koca, “Sağlıkta Beyaz Reform kapsamında almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlamış olacağız” dedi.
Kamuda istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayısı yaklaşık 24 bin
Bakan Koca’nın paylaştığı tablodaki verilere göre, bu yıl kamudan istifa eden toplam uzman hekim ve hekim sayısının 4 bin 194 olurken, istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayısı 23 bin 713’e ulaştı.
Söz konusu veriler, ekim ayında istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayıları ile üniversite ve diğer kamu kuruluşlarına geçmek için ayrılanları da kapsıyor.
Gelecek yıl için 45’i hastane, 177 sağlık tesisinin yatırımı planlandı
Sunumunda 979 birinci basamak sağlık kuruluşu ve 60 bin yatak kapasitesine ulaşan 345 hastane yatırımının, proje aşamasından inşaat aşamasına geçme sürecinin devam ettiğini bildiren Koca, “Son 20 yılda 738’i hastane olmak üzere 3 bin 992 sağlık tesisi tamamlanarak hizmete açılmıştır. Önümüzdeki yıl 45’i hastane olmak üzere 177 tesisin yatırımı planlanmıştır” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin küresel sağlığa katkı sağlamak ve sağlıkta lider ülkeler arasında yer alma hedeflerine ulaşmak için, “Health Türkiye” markasıyla dünyaya açılacağına işaret eden Koca, şehir hastaneleri, USHAŞ, “Health Türkiye Platformu”, “Uluslararası Sağlık Hizmetleri Çağrı Merkezi” ile Türkiye’de sağlık hizmeti almak isteyenlere kucak açtıklarını kaydetti.
“Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı yüzde 54’e ulaştı”
“Yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde 2022’de pazardaki imal ilaç oranı kutu bazında yüzde 89’a, değer bazında ise yüzde 53 seviyesine ulaşmıştır” diyen Koca, “Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı her yıl artarak yüzde 54’e ulaşmış durumdadır. Piyasaya arzından hastaya kullanımına kadar ilaç ve tıbbi cihaz yönetimini tamamen dijital platformda yürüten bir kurum olması sebebiyle dünyada bir ilk olma özelliği taşımaktadır” şeklinde konuştu.
“Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecek”
Hıfzıssıhha Türkiye Aşı ve Biyoteknolojik Ürün Araştırma ve Üretim Merkezi’nin inşasının sürdüğüne işaret eden Koca, “Merkez faaliyete geçtikten sonra aşı ve biyoteknolojik ürün çalışmalarımız daha da hızlanacaktır. Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecektir” diye konuştu.
“Her gebeye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarını yapıyoruz”
Sağlıklı nesiller için, normal doğumu özendirmek üzere her gebeye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarının yapıldığını belirten Koca, “Bağımlı hastalarımızın yaşama sarılmasını kolaylaştıracak tam donanımlı Bağımlılık Danışma Arındırma ve Rehabilitasyon (BAHAR) merkezlerini yaygınlaştırıyoruz. Özel çocuklarımızın sağlık temas noktasını oluşturacak Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Merkezlerini (ÇÖZGEM) her ilde açıyoruz. Binlerce kişiye yeni istihdam oluşturacak, yerli ve milli sağlık teknolojilerinin merkezi halini alacak Sağlık Vadisi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi.
Bakan Koca, sunumunun sonunda insan için merhametle hizmet etmeyi amaçladıklarını, vicdan terazisinde kendisine yer bulamayan hiçbir konunun da gündemlerinde olmayacağını vurgulayarak, gayret, sebat ve fedakarlıklarıyla zor günlerin birlikte atlatılmasını sağlayan tüm sağlık ailesine teşekkürlerini iletti.