Gün geçmiyor ki ölüm, şiddet korku ve dehşet içermeyen yeni bir oyun ortaya çıkmasın. Burada çok ta yeni olmayan, 2017 yılından itibaren ancak yakın zamanda olumsuz anlamda etkilerinden bahsedilen bir oyundan söz etmek isteriz.“Real Gangster Crime” veya “Real Gangster City Crime” adlı oyun bir bilgisayar oyunu.
Bu oyuna dahil olunduğunda dünyada saygınlığı olan bir mafya grubu oluşturulmakta. Oyunu oynayan kendi mafya imparatorluğunu kurup, mafya ailesinin bir üyesi olarak en iyisi olacağı telkini ile oyuna başlamaktadır.
Suç oranı yüksek bir şehirde geçen bu ücretsiz oyunda oyunun kuralı olarak suç dünyasının her zaman var olacağı mesajı yanı sıra “başarının zirvesine kadar uzun ve dikenli bir yol izlemeye çalışmalısınız” mesajı verilerek oynayanlara suç işleme, adam öldürme ve hile öğretilmekte ve farklı silah çeşitleri tanıtılmaktadır.
“Real Gangster Crime” oyununu oynamak veya bilgisayara indirmek için sitesine gidildiğinde “Bu ücretsiz oyun, tamamıyla bir eğlence parkı sunuyor, şehri keşfedin ve ilginç aktiviteler bulun. Ayrıca şehirde araba ile dolaşabilir ve müzik dinleyebilirsiniz. Macera için devam et!” yönlendirmesi ile karşılaşılmakta ve gençlerde heyecan ve merak yaratmaktadır.
Bu oyunda diğer birçok bilgisayar oyununda olduğu gibi şiddet yoğunluktadır.
Yine sitesinde “Bu oyunda oldukça keyifli ve eğlenceli bir maceraya atılacaksınız. Bunun için hızlı olmalısınız. Oyuna başladıktan sonra sol alt köşede bulunan haritayı takip ederek görevlere atılmalısınız. Bunun için öncelikle araca ihtiyaç duyacaksınız. Bu ihtiyaç duyulan arabaları oldukça dikkatli şekilde kullanarak ilerlemeniz gereken bu oyunda peşinize düşecek olan polislere karşı dikkatli olmalı ve bölümleri geçmek için size verilen yön tuşlarını kullanmanız gerekiyor.” Mesajı yer almaktadır.
Bir başka mesaj ise şu şekildedir: “Bu yeraltı dünyasında başarının fiyatı çok yüksek, çok azı zirveye ulaşabilir. RPG unsurları ile heyecan verici bir 3D üçüncü şahıs nişancı oyununda yeteneklerinizi deneyin ve açık bir 3D dünyasında sokak hayatı atmosferine dalın. Büyük şehirde günlük eylemi bekliyorsunuz. Zorlu yasaların uygulandığı tehlikeli ve büyüleyici bir dünya, tüm ihtişamıyla karşınızda görünecektir. Kendinizi test etmeye hazırsanız – o zaman devam edin, bu şehirde gerçek bir gangster olarak herkese gösterin, tüm sahte rakipleri ortadan kaldırın ve kendinize büyük bir yeraltı imparatorluğu kurun.”
Bu mesajlardan da anlaşılacağı üzere yazılanlar çocuk ve ergenlerin oyunu oynaması için motivasyon oluşturabilmektedir. Bu oyunu indirenlerin bugüne kadar 733 bin kişi olduğu, oyunu oynayanların çoğunluğunun 5 üzerinden 5 olarak puanladığı, ortalama 4.1 puan aldığı internette dikkati çekmektedir. Oyunda suç işlemek ve polisle mücadele etmek de öğretilmekte ve sonunda haz duygusu yaşatılmaktadır.
Bu, o kadar da masum bir durum değildir. Oyuncu bu öğretilenleri gerçek hayatta da denemeye kalkabilmektedir.
Özellikle merak ve macera duygularını gidermek üzere bu tarz oyunlar oynanmaktadır. Oyunun sitesinde yapılan yorumlar incelendiğinde oyunu nasıl daha hızlı oynayabileceğiniz ile ilgili hileler, komutlarda gençleri oyunu daha merak eder hale getirmekte ve oyunu oynayanların nasıl oyuna kendilerini kaptırdıkları görülmektedir.
Bu ve benzeri oyunlar şiddet barındırmaktadır. Şiddet genellikle öğrenilmektedir. Bu nedenle bu tür oyunlar şiddetin öğrenilmesine aracılık etmektedir. Şiddet ve suç davranışının arttığını medyada ve çevremizde şahit olduğumuzda bu artışa şaşmamak gerekir. Çünkü öğrenilenler gerçek hayatta da denenmektedir. Oyunu oynayan çocuk ve ergenler gerçek hayatta da oyunlardaki karakterlerin yapabileceklerini düşünerek kendileri de bu tarz davranışlarda bulunabilmektedirler.
Bu nedenle aileleri daha önce mavi balina, momo, mavi bebek gibi oyunlarda yaptığımız gibi bir kez daha uyarmaktayız.
Biliyoruz ki çocukları bilgisayar oyunları oynamayan ailelerin sayısı yok denecek kadar azdır. Aileler çocuklarının oyun oynamasını tamamen yasaklayamaz, ancak çocuklarının ne tür oyunlar oynadığına dikkat edebilirler.
Çocuklar Saatlerce odasından çıkmadığında ebeveynler onların ne yaptıklarını kontrol etmelidirler. Bunu yaparken bir dedektif gibi değil etkileşimde bulunmak üzere bir arada olmaya davet ederek bunu sağlamalılar.
Ayrıca çocuklarında gözlemledikleri şiddet gösterme, korku yaşama, para veya değerli eşyaları çalma, yalan söyleme, uyku ve yeme sorunları gibi ani davranış değişiklerine karşı dikkatli olmalıdırlar. Bunlar birçok durumun habercisi olabilir, bunlardan biri de şiddet içeren oyunların oynanmasıdır.
Tabi ki Aileleri de bu kadar korkutmak istememekteyiz, ancak çocuklarıyla birlikte daha fazla hoş vakit geçirme ve çeşitli etkinliklerde bulunmalarını önermekteyiz. Böylece çocukların bu tür oyunlardan aldıkları hazzı aileyle beraber geçirilen hoş vakitlerden almaları sağlanabilecektir.
Prof. Dr. Hatice DEMİRBAŞ
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Psikoloji Bölümü Sağlık Psikolojisi ABD
Prof. Dr. İ. Hamit HANCI
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp ABD
