Kanada ve Norveç’ten bilim insanları, tarafından yapılan yeni bir analize göre, bir kişi hangi yaşta sigarayı bırakırsa bıraksın, yaşam süresinde iyileşme olacağını buldu.
Unity Health Toronto Küresel Sağlık Araştırmaları Merkezi’nden halk sağlığı bilimcisi Prabhat Jha, “Sigarayı bırakmak ölüm riskini azaltmada inanılmaz derecede etkilidir ve insanlar bu ödülü oldukça hızlı bir şekilde alabilir,” diyor.
Jha ve meslektaşları, sigara içen bir kişinin bağımlılık yaratan bu alışkanlıktan on yıla kadar uzak kalabilmesi halinde, neredeyse hayatı boyunca eline hiç sigara almamış biri kadar uzun yaşamayı umabileceğini söylüyor.
Çalışmanın yazarları, herhangi bir yaştaki bir kişinin üç yıldan daha az bir süre bile sigarayı bırakması halinde, potansiyel olarak 5 yıllık ömür kaybını önleyebileceğini yani ömrün 5 yıl kadar uzayabileceğini iddia ediyor. Bir kişi on yıl boyunca sigara içmezse, potansiyel olarak on yıllık bir yaşam kaybını önleyebilir.
Sigara içen bir kişi bu değişikliği ne kadar genç yaşta yapmaya karar verirse, genel yaşam beklentisindeki kazanımlar da o kadar iyi olur.
Bu umut verici sonuçlar Norveç, İngiltere, ABD ve Kanada’da yapılan gözlemsel çalışmalardan elde edilmiştir. Bilim insanları 15 yıl boyunca bu yüksek gelirli ülkelerde yaşayan yaklaşık 1,5 milyon yetişkinin sağlığını takip etti. Kanada’daki Küresel Sağlık Araştırmaları Merkezi ve Norveç Üniversitesi’ndeki araştırmacılar şimdi bu verileri sigara içmenin riskleri açısından analiz etti.
40-80 Yaş Arası Kişilerde Sigara Ömrü 12-13 Yıl Azaltıyor
Çalışmaya katılan 40 yaş üstü ve 80 yaş altı sigara içicileri, hiç sigara içmeyenlere kıyasla yaşamlarından ortalama 12 ila 13 yıl kaybetti. Ancak on yıl boyunca sigarayı bırakmayı başaran kişiler, eski alışkanlıklarıyla ilişkili tüm nedenlere bağlı ölüm risklerini neredeyse tersine çevirmiş gibi görünmektedir.
İnme, kalp durması veya kanser gibi doğrudan sigarayla ilişkili hastalıklardan ölüm riski de önemli ölçüde azaldı. Jha, “Birçok insan, özellikle orta yaşlarda sigarayı bırakmak için çok geç olduğunu düşünüyor,” diyor.
“Ancak bu sonuçlar bu düşünceye tümüyle karşı çıkıyor. Asla çok geç değildir, etkisi hızlıdır ve başlıca hastalıklarda riski azaltabilirsiniz, bu da daha uzun ve daha iyi bir yaşam kalitesi anlamına gelir.”
Mevcut bulgular, sigarayı bırakmanın faydalarının yaşam beklentisinde bazen toplamda on yıla varan önemli iyileşmelerle ilişkilendirildiği önceki gözlemsel çalışmalarla desteklenmektedir.
Jha ve meslektaşları geniş bir kohort kullanarak benzer rakamlara ulaşmışlardır.
Elde ettikleri sonuçlar, sigara içmenin sonuçlarının tamamen tersine çevrilebilir olduğu anlamına gelmemektedir. Araştırmacılar, analizde, akciğer hastalıklarından ölüm riskinin eski sigara içicileri arasında diğer sağlık sorunları kadar önemli ölçüde azalmadığını, bunun da “uzun vadeli geri dönüşü olmayan hava yolu hasarını yansıttığını” söylüyor.
Bununla birlikte, sigarayı bırakmak, sigara içenler arasında akciğer sağlığını ve işlevini iyileştirmek için hala mevcut en iyi seçenektir.
Hiç Sigara İçmeyen Birine Yetişmek Yine de Zor
Bulgulara göre, örneğin 40 yaşın üzerindeki bir kişi on yıl boyunca sigarayı bırakırsa, potansiyel olarak kanser nedeniyle kaybedilen 8 yılı kazanabilir. Bu, söz konusu risk kategorisinde hiç sigara içmeyen bir kişinin yalnızca dört yıl ‘gerisinde’ oldukları anlamına gelmektedir.
Daha önceki bazı veriler, on yıl boyunca sigara içilmemesinin ardından akciğer kanseri riskinin benzer yaştaki sigara içmeyen bir kişinin yarısı kadar olacağını ortaya koymuştur. Yirmi yıl sonra, kalp krizi veya felç riski hiç sigara içmemiş bir kişiyle aynı düzeye gelebilir.
Mevcut bulgular, bu tür faydaların daha da erken gerçekleşebileceğini göstermektedir.
Jha, “Sigara içenlerin sigarayı bırakmalarına yardımcı olmak, sağlığı önemli ölçüde iyileştirmenin en etkili yollarından biridir. Sigaranın son derece bağımlılık yapıcı olarak tasarlandığının bilincinde olarak, yargılamadan ya da damgalamadan, bir anca önce bırakılması gerekmektedir,” diyor.