Baş dönmesi, yani vertigo toplumda çok yaygın görülüyor. Baş dönmesi ya da vertigonun bir hastalık değil, birçok farklı sebebin sonuç semptomu olduğunu söyleyen Liv Hospital Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Ünal vertigo ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı. Liv Hospital Ulus Klinik Psikoloji Uzmanı Emrah Polat ise stres ve psikolojik nedenlere de dikkat edilmesi gerektiğine değindi.
Pek çok nedeni olabilir
Vertigonun çeşitli orta ve iç kulak hastalıklarına bağlı olabileceği gibi ritim bozuklukları, beyin damarları ile ilgili sorunlar, yüksek tansiyon, kan şekeri ve lipid bozuklukları, hormonal dengesizlikler, özellikle kafa travmaları sonrası, migren, çeşitli ilaçların yan etkisi, kansızlık gibi birçok hastalığa eşlik edebileceğini söyleyen Liv Hospital Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Ünal “Kulak hastalıkları içinde en sık vertigo nedeni pozisyonel vertigodur. Meniere hastalığı, vestibüler nörinit, perilnef fistülü, otoskleroz ve akustik nörinom diğer nedenler arasındadır” diyor.
Stres de sorgulanmalı
Vertigo tanısı ve tedavisinde çeşitli manevralar, ilaç ve cerrahi uygulamalar yanında stresin sorgulanması ve gerektiğinde bu konunun giderilmesini yönelik destek alınması gerektiğine değinen Prof. Dr. Murat Ünal sözlerine şöyle devam ediyor: “Depresyon, anksiyete, panik atak ve uyku bozuklukları gibi ruhsal hayatımızdaki sorunlar vertigonun ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Anksiyete ya da panik atak sırasında aşırı nefes almaya (Hiperventilasyon) bağlı vertigo en bilinen stres kaynaklı vertigo nedenidir. Özellikle yoğun iş ortamı şartlarında çalışanlarda kronik yorgunlukla birlikte, kronik stres vertigonun kalıcı ve tekrarlayıcı bir hale dönüşmesine neden olabilir. Diğer sık görülen stress vertigo ilişkisi de genellikle şiddetli bir baş dönmesi atağı geçiren kişilerde oluşan her an tekrar baş dönmesi olacakmış korkusudur.”
Psikolojik nedenlere dikkat!
Stres ve strese bağlı hastalıkların günümüzde görülen en yaygın sağlık sorunlarını oluşturduğunu belirten Liv Hospital Ulus Klinik Psikoloji Uzmanı Emrah Polat “Stresin vücuda etkileri o kadar geniş bir çerçeveyi kapsıyor ki; bu sinsi düşmanı tespit edebilmek bile hastalar açısından çok önemli bir adım. Stres nedeniyle sürekli olumsuz sinyallere maruz kalan insan bedeni, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına son derece açık bir hale gelebilir” diyor. İnsan yapısını oluşturan halkanın en zayıf olanı hangisi ise stresin ilk önce oradan kendini göstermeye başladığını söyleyen Klinik Psikolog Emrah Polat “Örneğin mide hassasiyeti olan birinin aşırı stres durumuna bağlı olarak mide şikayetleri artabilir hatta daha da ileri olarak mide ülserine sebebiyet verebilecek önemli bir faktörlerden biridir. Baş dönmesi aslında birçok tıbbi hastalıkta görülen bir bulgudur. Devam eden baş dönmelerinin araştırılması faydalı olacaktır. Ancak bazı baş dönmelerinin psikolojik hastalık belirtisi ya da sonucu olabileceğini de unutmamak gerekir. Yapılan araştırmalarda organik bir neden bulunmaması “Psikojenik baş dönmesi” tanısını akla getirir. Bu hastalarda genellikle ek psikolojik belirtiler de olabilir. Örneğin moral bozukluğu, uykusuzluk, iştahsızlık, yorgunluk gibi belirtiler olabilir. Bu durumun başlangıcı stres faktörleri ile ilişki olabilir. Bu kişilerin kişilik yapılarına baktığımızda titiz, kaygı düzeyleri yüksek, sorunlarla başa çıkmada genelde yetersizlik hisseden veya sorunlardan kaçan kişiler oldukları görülmüştür. Bu noktalarda özellikle stresle başa çıkma mekanizmaları yetersiz olan bireylerde var olan stres artık kendini bedensel bir şekilde göstermeye daha elverişli hale gelir” diyor.
Kısır döngü oluşabilir
Dikkat edilmesi gereken noktanın baş dönmesinin psikolojik bir hastalığa eşlik eden ya da sonucunda ortaya çıkan fiziksel bir belirti olabileceği gibi, strese neden olan dışsal bir uyaran haline de gelebilmesi olduğunu söyleyen Klinik Psikolog Emrah Polat “Bazen de kişide organik nedenli bir baş dönmesinin örneğin meniere hastalığı gibi devam etmesi ve kişiyi yaşamını etkilemesi ile depresyon, kaygı bozukluklarının tabloya eklenmesi de görülebilir. Bu yolla stres verici uyaranlar tekrar başa saran bir baş dönmesi döngüsü de yaratabilir” diyor