Türkiye’de tasarruf sağlamak için adetle ilaç satışı olabileceğinin açıklanması üzerine Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Nurten Saydan, ilacın orijinal ambalajı üzerinde hastaya verilmesi gerektiğini vurgulayarak aksi halde önemli sorunlar çıkacağı uyarısında bulundu
Türkiye’de tasarruf denilince ilk akla gelenin sağlık, sağlık denilince de ilk akla gelenin nedense hep ilaç harcamaları olduğuna dikkati çeken Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Nurten Saydan, “İlacın hastaya taneyle verilmesi, büyük hastane ambalajları ile alınarak hastaya gerektiği kadarının taneyle sayılarak verilmesidir. Taneyle ilaç verilmesi ABD’de yıllardır uygulanmakta olduğundan, üretim yerleri, dağıtım kanalları ve satış noktalarının altyapıları bu sisteme uygun olarak düzenlenmiştir. Ne var ki literatür taraması sonucunda gelişmiş ülkeler içerisinde yanlış ilaç kullanımından dolayı ölümle sonuçlanan kazaların en fazla ABD’de olduğu saptanmıştır. Dünyada saptanan zehirlenmelerin yüzde 50’si ilaç zehirlenmesidir” dedi.
‘AMBALAJ BİLGİLERİ OLMAYACAK’
İlaç üreticilerinin ilacın araştırma ve geliştirme aşamalarında yaşa, kiloya, cinsiyete göre ve etkili olduğu hastalıkta kullanılacağı doza göre optimum tedavi için gerekli miktarda ambalajladığına değinen Nurten Saydan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İlaçların bir kısmının kullanılmayarak evlerde birikmesi ambalaj sorunu değil bir eğitim sorunudur. İlacı yazan hekimin, hastaya veren eczacının ilacın ne şekilde ve ne kadar kullanacağını hastaya özel olarak anlatması ve hastanın da bu önerilere harfiyen uyması ilaç sarfiyatını azaltacak önemli bir unsurdur. Önemli olan hastalığın bir defada tam olarak tedavi edilmesidir. Hastaya taneyle ilaç verilmesinin birçok sakıncası vardır. Ambalaj ilacın güvenliği açısından en önemli unsurlardan biridir. İlacın adı, etken maddesi, son kullanma tarihi vs. bu ambalaj üzerinde bulunur. Taneyle ilaç verilirse hasta ambalajdaki bilgilerden yoksun kalacaktır.
‘HAYATİ TEHLİKE OLUŞUR’
Taneyle verilen ilaçların şekil ve renk bakımından birbirlerine benzemesi sonucu karıştırılması söz konusu. ABD’de her yıl 7 bin kişi bu nedenle yanlış ilaç kullanımı dolayısıyla yaşamını yitiriyor. AB yasalarına göre ilacın taneyle verilmesi mümkün değil. Şu anda bu uygulamayı sürdüren Hollanda ve İngilter’´de bu uygulamadan aşamalı olarak bir takvim çerçevesinde vazgeçmeyi taahhüt etmişlerdir. İlacın ambalajının bozulması ilaç üreticisinin 1262 sayılı yasayla ortaya konmuş olan hukuki sorumluluğunu kaldıracağından, doğacak tehlikeli sonuçlarda üretici firma sorumlu tutulamayacak. Eczaneden verilecek hiçbir bilgi veya belge ilacın prospektüsünün yerini tutamayacak. Bu kadar bilgi ve uyarının eczanelerde bir etiket üzerine yazdırılması mümkün değil.
‘SON KULLANMA TARİHİNDE SIKINTI OLACAK’
İlacın son kullanma tarihi ambalajı açılmadığı sürece üzerinde yazan tarihe kadar. Bu şekilde ambalajı bozularak taneyle verilen ilaçların son kullanma tarihinin kontrolü zorlaşacak. Ayrıca son kullanma tarihi geçmiş olan ilaçların denetlenebilmesi ayrı bir sorun olacak. Taneyle ilaç satılması ilacın sterilizasyonu açısından büyük sıkıntılar ortaya koyacak. Ambalajı açılan ilaçların rutubet ve ışıktan etkilenmeleri mümkün olabilecek. Hatta bazı ilaçların rutubete karşı özel koruma kapakları ve rutubet tutucu materyalleri mevcut. Bunların hastaya taneyle ilaç uygulamasında verilmesi mümkün değil. İlacın orijinal ambalajında satılmaması, sahte veya kaçak ilaçların piyasaya sürülmesini kolaylaştıracak ve bunun doğuracağı önemli sağlık sorunları ortaya çıkacak. Bazı ilaçların birbirlerini etkilemesi mümkün olduğu gibi bazı ilaçların da ambalajsız olarak aynı yerde bile bulunması sakınca doğurur. Örneğin penisilin grubu antibiyotikler, sefalosporinler ve hormon preparatlarının birbirlerinden tamamen ayrı bina ve tesislerde üretilmeleri ve ambalajlanmaları zorunlu.
‘ÇOCUKLAR İÇİN GÜVENLİ DEĞİL’
Taneyle ilaç satılması özel ambalaj uygulamasını da ortadan kaldıracak. Örneğin çocukların açamayacağı güvenli kapak ve görme özürlüler için Braille alfabesiyle basılmış özel kutular gibi ambalajlar kullanılamayacak. Geri ödeme sistemlerinde kullanılan etiket ve barkodlar olamayacağından bugünkü provizyon sistemleri işlemez hale gelecek. İlacın taneyle verilmesinden beklenen tasarruf sağlanamayacak.”
