BM Genel Kurulu’nun Tüberküloz Üst Düzey Toplantısında bir araya gelen dünya liderleri, tüberküloz salgınını sona erdirmeye yönelik küresel çabaları ilerletmek amacıyla önümüzdeki beş yıl için iddialı yeni hedefleri içeren bir Siyasi Bildirgeyi onayladı. Hedef, 2030 yılına kadar tüberkülozu bitirmek…
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) Tüberküloz (TB), COVID-19’dan sonra dünya çapında ikinci önde gelen öldürücü bulaşıcı hastalık ve yalnızca 2021’de yaklaşık 1,6 milyon ölüme neden oldu. Mevcut tek aşı ise bir asırdan daha eski…
Tüberkülozu bitirmek için küresel eylem taahhüdü
Dünya liderleri, sivil toplum temsilcileri ve diğer paydaşlar, BM 78. Genel Kurul çalışmaları sırasında düzenlenen oturumda, 2030 yılına kadar tüberkülozu (TB) sona erdirme çabalarını ilerletecek bir deklarasyonu onayladı.
Deklarasyon; tüberküloz teşhisinde ilk yöntem olarak DSÖ tarafından önerilen hızlı testin kullanılmasıyla tüberküloz önleme ve bakım hizmetlerinden yararlanan kişilerin %90’ına ulaşılması; hastalığa yakalananlara sosyal yardım paketleri sağlanması; en az bir yeni TB aşısının ruhsatlandırılması ve 2027 yılına kadar TB uygulaması ve araştırmasına yönelik finansman açıklarının kapatılmasını içeren iddialı hedefleri kapsıyor.
Bir katili yenme!
Oturumda konuşan BM Genel Kurul Başkanı Dennis Francis, “İnsanoğlunu aya göndermekten dünyayı parmaklarımızın ucuna getirmeye kadar kaydettiğimiz onca ilerlemeden sonra neden günde 4 bin 400’den fazla insanın ölümüne neden olan önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalığı yenemedik” dedi.
Binlerce yıldır insanlığın başına bela olan TB, “beyaz veba” ve “verem” gibi çeşitli isimlerle anıldı.
Bakterilerden kaynaklanan ve esas olarak akciğerleri etkileyen ve tedavisi antibiyotiklerle yapılan TB konusunda yeni aşıların geliştirilmesini ve adil kullanımını kolaylaştırmak üzere kurulan bir DSÖ konseyi bu hafta ilk kez toplandı.
Kişisel bir taahhüt
TB salgınını ortadan kaldırmak, on yılın sonunda daha adil ve yeşil bir küresel geleceğin yol haritası olan Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın (SKA’ların) sağlık hedefleri arasında yer alıyor.
Beş yıl önce ülkeler 40 milyon kişiye TB tedavisi sunma hedefi koymuş ve 34 milyon kişiye ulaştı. Ayrıca 30 milyon kişiye önleyici tedavi sağlamayı hedeflemişlerdi, ancak bu hedef yarı yarıya gerçekleşti.
BM Genel Sekreter Yardımcısı Amina Mohammed de, tüberkülozun başlıca sebepleri olan yoksulluk, yetersiz beslenme, sağlık hizmetlerine erişim eksikliği, HIV enfeksiyonlarının yaygınlığı, diyabet, ruh sağlığı ve sigara kullanımıyla mücadele için harekete geçilmesi çağrısında bulundu.
Hastalığı çevreleyen damgalamanın da azaltılması gerektiğini, böylece insanların ayrımcılık korkusu olmadan yardım alabileceklerini belirten Mohammed, hükümetlerin TB taraması, önleme ve tedaviyi içeren evrensel sağlık hizmetlerini sağlamaları gerektiğini sözlerine ekledi.
Mohammed ayrıca küresel mücadeleyi desteklemek için kendi kişisel nedenini de anlattı.
“Benim taahhüdüm kişisel hikayemdir: 37 yıl önce bu hafta babamı 50 yaşında TB’den kaybettim. Bugün teşhis ve tedavi için gerekli araçlara sahibiz ve şu anda ihtiyacımız olan şey bir aşı. Gelin tüberkülozu şimdi bitirelim. Bu mümkün.”
“Veremin hikayesinde son bölümü yazma fırsatımız var”
Katılımcıların sık sık “Tüberküloza son, evet yapabiliriz!” sloganları attığı salondaki “inanılmaz” enerjiyi öven DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ise, oybirliğiyle kabul edilen siyasi deklarasyonu memnuniyetle karşıladığını dile getirdi. Bildiri, 193 Üye Devletin tamamını kapsayan ve BM’nin en temsili organı olan Genel Kurul’a sunulacak.
“Binlerce yıldır atalarımız ne olduğunu, nedenini ve nasıl durdurulacağını bilmeden tüberkülozdan acı çekti ve öldü” diyen Ghebreyesus, “Bugün, onların sadece hayal edebilecekleri bilgi ve araçlara sahibiz. Siyasi kararlılığımız var. Ve insanlık tarihinde hiçbir neslin sahip olmadığı bir fırsata sahibiz: Veremin hikayesinde son bölümü yazma fırsatı” dedi.
DSÖ’nün Tüberküloz Raporu
DSÖ Küresel Tüberküloz Raporu 2022, tüberküloz salgınının ve hastalığın küresel, bölgesel ve ülke düzeylerinde önlenmesi, teşhisi ve tedavisindeki ilerlemenin kapsamlı ve güncel bir değerlendirmesini sunuyor.
DSÖ tarafından ulusal sağlık bakanlıklarından yıllık veri toplama turlarında toplanan verilere dayanan Rapor için, 2022’de dünya nüfusunun %99’undan fazlasının ve TB vakalarının bulunduğu 202 ülke ve bölge veri bildirdi.
