Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Çağlar Batman, 1990 yılında Türkiye’de ilk kez bir çocukta işitme implantı ameliyatını yapan hekimimiz. Dr. Batman, işitme kaybı ile doğan bebeklerde bir yaşından itibaren implantlama yapılması durumunda, engelsiz yaşamın mümkün olduğunu belirtti.
3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Sağlığı Günü’nün önemine vurgu yapan Dr. Batman, işitme engelliliği ortadan kaldıran yeni yöntemler hakkında farkındalık için toplum olarak çaba gösterilmesi gerektiğini ifade etti.
İŞİTME ENGELLİLİK ÖNLENEBİLİR
Erken teşhis edildiğinde ve erken müdahale şansı yakalandığında, günümüzün tıbbi olanaklarıyla ortadan kaldırılabilen işitme engellilik, yeni çözümler konusunda düşük farkındalık nedeniyle halen bir sorun olmayı sürdürüyor. İşitme kaybı dünyada en yaygın engellerden biri olarak gösteriliyor.
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağlar Batman, dünyada 360-450 milyon arası işitme engeliyle yaşayan insan bulunduğunu, işitme engelli bireylerin 36-40 milyonunun çocukluk çağında olduğunu belirtiyor. Türkiye’de yapılan çalışmaların ülkemizde 2,4 milyon işitme problemi olan birey olduğunu gösterdiğini ifade ederek, Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı çalışmalara göre işitme kayıplarının yüzde 55-60 kadarının önlenebilir olduğunu da sözlerine ekledi.
“Bebeklerde implantlama için ideal sınır 1 yaş”
“İşitme implant uygulaması bebeklerde 1 yaşını takiben, diğer adaylarda da işitme kaybının çok ileri derecede olduğunun tespiti ile beraber vakit kaybetmeden yapılmalıdır” diyen Çağlar Batman, bekleme sürelerinin implanttan yararlanmayı ve adaptasyonu zorlaştırdığına dikkat çekti. Ülkemizde işitme farkındalığı ile ilgili çalışmalar nedeniyle, yeni doğan işitme taramalarının başarı ile yapıldığının altını çizerek, yeni doğan bebeklerin % 100’e yakınının kapsam dahilinde tarama testine tabi tutulduğunu söyledi. Dr. Batman şöyle devam etti: “Yetişkinlerde işitme kayıpları en sık ileri yaşlarda meydana gelmektedir. Yaşa bağlı çok ileri derecede işitme kayıplarında işitme cihazlarından yararlanma yeterli olmamaktadır. Çok ileri derece işitme kayıplarındaki en mükemmel teknolojik çözüm koklear implantlardır. Bu cihazlar hastanın konuşmayı ayırt etmesinde de artış sağlamaktadır.”
Koklear implant kimler için uygun?
Dr. Batman, koklear implantın doğuştan işitme engelli 1-4 yaş arası çocuklar, yine aynı yaş grubunda herhangi bir nedenle işitme kaybına uğramış çocuklara, konuşma gelişimi başlamış çocuklara ve konuşma gelişimini tamamlamış olan herkese uygulanabilir olduğunu belirtti. Konuşma gelişimini tamamlamış sonradan ileri derecede işitme kaybı yaşayan ergen ve erişkinler için de implantlama yapılabildiğini de belirterek, “İşitme kaybına bağlı olarak gelişen sorunların çözümü, bireyin toplumsal yaşama güçlü bir şekilde katılmasını ve katkıda bulunmasını sağlamakta ve yaşam kalitesini artırmaktadır. Sözlü iletişim hepimizin bildiği gibi en yaygın iletişim aracıdır. Konuşma gelişiminin de sağlıklı bir işitme ile mümkün olabileceğini düşündüğümüzde işitmenin önemi daha iyi anlaşılmaktadır.” dedi.
İmplant seçiminin hastanın anatomik faktörlerine, iç kulağın gelişim özelliklerine göre yapıldığına dikkat çeken Dr. Batman şöyle devam etti: “İç kulak gelişim özeliklerine göre seçilen implant daha yeterli bir işitme algısı sağlayacaktır. Ameliyat aşamasına gelen hastaların işitme testleri, konuşma testleri, eğitim düzeyi, radyolojik bulguları etraflıca değerlendirildikten sonra gerekli bilgiler verilerek onayları alınır. Hastalar olası işitme sonuçları ve süreçler hakkında bilgilendirilir. Daha sonra genel anesteziye yönelik tetkik ve hazırlıklar yapılır. İmplantasyon için 1 yaş üstü olan herkes uygundur. Bazı özel durumlarda daha küçük bebekler de ameliyat edilebilmektedir. İleri yaşlarda hastaların demans durumu önemlidir. İleri demansiyel hastaların implantasyonu uygun değildir. Ameliyattan 3-4 hafta sonra implant aktivasyonu yapılmaktadır. Bekleme süresi, ameliyat sahasının tam iyileşmesi açısından gereklidir”.
İşitme implant ameliyatları devlet güvencesinde
Türkiye’de total işitme kayıplı çocuklar için 1-4 yaş arası her iki kulağa implantasyon, konuşma gelişimini tamamlamış erişkinlerde ise her iki kulakta da total ve totale yakın işitme kaybı olması durumunda sadece tek kulağa implantasyon devlet güvencesinde yapılabiliyor.
3 Mart Dünya Kulak Ve İşitme Sağlığı Günü’nün Tarihçesi:
3 Mart 1847 Dr. A. Graham Bell’in doğum günüdür. A. Graham Bell annesinin işitme engelini kaldırmaya yönelik çalışmalar yaparken tesadüf eseri telefonun mucidi olmuştur. A. Graham Bell’in doğum günü olan 3 Mart tarihi, bu nedenle Dünya Kulak ve İşitme Sağlığı günü olarak kutlanmaya başlanmıştır.
