Sezaryen doğum Türkiye’de neden bu kadar fazla, uzmanlar ne öneriyor? BBC – Fatima Çelik
Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre 2012’de yüzde 48 olan sezaryen oranı 2022’de yüzde 60’ın üzerine çıktı.
Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama oran yüzde 29.
Türkiye, aralarında Avustralya, Fransa ABD ve Japonya’nın da olduğu 38 OECD ülkesinde en çok sezaryen yapılan ülke.
Uzmanlara göre Türkiye’deki sezaryen oranlarının yüksek olmasında gebeler için ücretsiz doğal doğum koşullarının yetersiz olması ve vajinal doğuma yönelik yaygın endişeler rol oynuyor.
Sezaryen ameliyatlarındaki artış hem sağlık sistemi için maliyeti hem de kadın sağlığı üzerindeki etkisi nedeniyle sadece Türkiye’de değil tüm dünyada tartışılıyor.
Dr. Gülnihal Bülbül, sağlığın özelleştiği, doğumun özel hastanelere taşındığı ülkelerde sezaryen oranlarının hızla arttığını aktarıyor.
Türkiye’nin yanı sıra Mısır, İran, Güney Amerika ve Avustralya’yı da bu kategoride sayan Dr. Bülbül, şöyle diyor:
“Sağlık hizmetleri özelleştikçe kâr amacı öne çıkar, daha fazla tetkik ve operasyon yapılır. O nedenle de doğumda operatif doğum şekli, yani sezaryen görülme oranı artar.”
‘Doktorlar iş yükü ve dava korkusuyla hareket ediyor’
Normal şartlar altında vajinal doğum süreci 10 ila 15 saat, sezaryen ise yarım saat sürüyor.
Dr. Harika Bodur Öztürk, bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı olarak doğum dışında hasta bakma yükümlülükleri olduğunu da hatırlatıyor.
“Tüm gün hasta baktıktan sonra gecenin 3’ünde doğuma çağrılıyor doktor. Sabah 8’de mesai tekrar başlıyor. Baktığınızda çok yoğun bir tempo. Doktorlar da uzun çalışma saatleri ile özel hayatları arasındaki dengeyi sağlayabilmek için zorlanacağını düşündüğü hastalarda sezaryen planlamasına gidebiliyor.”
Dr. Gülnihal Bülbül ise doktorun dava edilme endişesi ile normal doğuma mesafeli yaklaşabildiğini anlatıyor.
“Normal doğumda bir komplikasyon yaşandığında doktora ‘neden sezaryene almadın’ suçlaması yapılıyor. Bu da doktorda bir baskı yaratıyor. Aman diyor, sezaryen yapayım, başım ağrımasın.” tamamı için kaynağa bknz
Sezaryen oranları “Alarm” veriyor
Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2023 Haber Bülteni