Ürünün imalatçısının, yetkili temsilcinin veya ithalatçısının tespit edilemediği durumlarda 10 iş günü içinde tedarik zincirinde yer alan önceki işletmecinin bilgilerini vermeyen dağıtıcı, imalatçı olarak kabul edilecek ve imalatçı gibi tazminattan sorumlu tutulacak.
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edilen Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu Tasarısı’nda, dağıtıcının yükümlülükleri düzenleniyor.
Dağıtıcı, ürünü piyasada bulundurmadan önce, uygunluk işareti veya işaretlerini taşıdığını, uygunluğu gösteren belgelere sahip olduğunu, talimatların ve güvenlik kurallarının ürüne Türkçe olarak eşlik ettiğini ve imalatçının mevzuattan kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirdiğini doğrulayacak.
Dağıtıcı; ürünün uygun olmadığını bildiği veya bilmesinin gerektiği durumlarda, uygun hale getirilmeden ürünü piyasada bulunduramayacak ve ürünün risk teşkil ettiği her durumda imalatçı veya ithalatçı ile yetkili kuruluşu bilgilendirecek.
Ürün kendi sorumluluğu altındayken, depolama ve nakliye koşullarının ürünün teknik düzenlemesine veya teknik düzenlemenin bulunmadığı veya insan sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler içermediği durumlarda, genel ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu koruyacak.
Dağıtıcı, piyasada bulundurduğu ürünün uygun olmadığını bildiği veya bilmesinin gerektiği hallerde, ürünü uygun duruma getirmek, piyasadan çekmek veya geri çağırmak için gerekli düzeltici önlemlerin alınmasını sağlayacak ve ürünün risk arz ettiği durumlarda imalatçı veya ithalatçıyı ve özellikle sağlık ve güvenlik bakımından risk teşkil eden hususlar ile alınan düzeltici önlemler ve sonuçlar hakkında yetkili kuruluşu ivedilikle bilgilendirecek.
Tasarıyla, imalatçının yükümlülüklerinin ve ürün sorumluluğu tazminatının diğer iktisadi işletmecilere uygulandığı durumlar da düzenleniyor.
Buna göre, ürünü kendi isim veya ticari markası altında piyasaya arz eden veya piyasada bulundurulan, ürünü teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu etkileyecek şekilde değiştiren ithalatçılar ile dağıtıcılar, imalatçı sayılarak imalatçının yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu olacak.
Ürünün imalatçısı, yetkili temsilcisi veya ithalatçısının tespit edilemediği durumlarda, yetkili kuruluşça yapılan bildirimin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 10 iş günü içinde imalatçı, yetkili temsilci veya ithalatçısının isim ve irtibat bilgilerini, bu bilgilere sahip değil ise tedarik zincirinde yer alan bir önceki iktisadi işletmecinin isim ve irtibat bilgilerini bildirmeyen dağıtıcı, imalatçı olarak kabul edilecek.
Üründen kaynaklanan tazminat sorumluluğuna ilişkin olarak ürünün imalatçısı, yetkili temsilcisi veya ithalatçısının belirlenemediği durumlarda, zarara uğrayan kişiye bu iktisadi işletmecilerin isim ve irtibat bilgilerini, bu bilgilere sahip değil ise tedarik zincirinde yer alan bir önceki iktisadi işletmecinin isim ve irtibat bilgilerini tebliğden itibaren 10 iş günü içinde bildirmeyen dağıtıcı, imalatçı gibi tazminattan sorumlu tutulacak.
– İdari para cezası uygulanacak
Ürünü imal ederek nihai hale getiren ancak bu ürün bir başkasının isim veya ticari markası ile piyasaya arz edildiği için imalatçı olarak değerlendirilmeyen gerçek veya tüzel kişilere, basiretli tacirin gözetmesi gereken özeni göstermemesi ve gerekli tedbirleri almaması halinde, uygunsuzluğun durumuna göre idari para cezası uygulanacak. Bu, imalatçı olarak değerlendirilen iktisadi işletmecilerin sorumluluğunu ise etkilemeyecek.
Piyasada veya kullanımda bulunan ürünü teknik düzenlemesine veya genel ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu etkileyecek şekilde işleme tabi tutan, tekrar kullanılabilir hale getiren gerçek veya tüzel kişiler imalatçı olarak kabul edilecek.
İktisadi işletmeciler, tedarik zincirinde yer alan bir önceki, varsa bir sonraki iktisadi işletmecinin ismi, ticari unvanı veya markası ve irtibat bilgileriyle ürünün takibini kolaylaştıracak diğer bilgilerin kaydını düzenli bir şekilde tutarak, ürünü piyasaya arz ettikleri veya piyasada bulundurmaya başladıkları tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca bu bilgileri muhafaza edecek ve talebi halinde yetkili kuruluşa sunacak.
– Uygunluk işaretleri ve belgeleri
Tasarıyla, bir teknik düzenlemenin gerektirdiği ürünlere ilişkin her türlü uygunluk işareti ve belgesinin, test raporlarının ve diğer belgelerin gerçeğe aykırı şekilde düzenlenmesi, kullanılması, tahrif veya taklit edilmesi ise yasaklanıyor. Uygunluk işaretleri, sadece teknik düzenlemelerin bu işaretlerin konulmasını öngördüğü ürünlerde kullanılabilecek.
Tasarıyla, ürünlerin denetimine ilişkin genel usul ve esaslar da düzenleniyor.
Yetkili kuruluş, yetki alanına giren ürünlerin teknik düzenlemelere genel ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu doğrulamak amacıyla denetim yapacak.
Bu denetimin, ürünün piyasaya arzından nihai kullanıcıya ulaştığı aşamaya kadar piyasa gözetimi ve denetimi yoluyla yapılması esas iken, teknik düzenlemelerin gerektirdiği hallerde ve öngördüğü koşullarda ise denetim, ithalat, ihracat, montaj, hizmete sunum veya bir mal veya hizmet üretilmesi sürecinde veya kullanım aşamasında da yapılabilecek.
Dış ticarete konu bütün ürünlerin uygunluk denetimlerine ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenecek.
Yetkili kuruluş, piyasaya arz edilmesi hedeflenen, piyasaya arz edilen ve piyasada bulundurulan ürünleri; depolar, nakil araçları, iş yerleri ve üretim tesisleri de dahil olmak üzere gerekli görülen yerlerde denetleyebilecek ve iktisadi işletmecilerden denetime ilişkin gerek duyduğu belge, bilgi ve kayıtları isteyebilecek. Yetkili kuruluş, yaptığı denetimler veya aldığı bilgi, ihbar, şikayetler neticesinde bir ürünün risk taşıdığına dair yeterli gerekçe bulunduğuna kanaat getirirse, risk değerlendirmesi yapabilecek.
