Hangi yaşta olursa olsun, bir insana kanser teşhisi konması gerçekten kötüdür. Geçenlerde yapılan bir araştırmaya göre, genç yetişkinler arasında kanserin artışa geçtiğini ortaya kondu. Epidemiologlar ise bu gizemi çözmekte gerçekten çok hevesliler. /Gerçek Bilim-Oğuz Sezgin
Araştırmacılar, 90’lardan bu yana toplanan küresel verileri incelediğinde, 50 yaş altında kansere yakalanma olasılığının arttığını gözlemledi. Singapur Ulusal Üniversitesi’nden doktor ve bilim insanı Benjamin Koh ve de meslektaşları, son yıllarda özellikle de Amerika Birleşik Devletleri’nde neler olup bittiğini öğrenmek istedi. Yeni analizlerinin sonuçlar, yurt dışında görülen değişiklikleri yansıtıyor.
Araştırmada gen yetişkin kanser türleriyle yaşlılardaki aynı organ kanserlerinin birbirinden ayrıldığını gösteriyor. Halen yaş özellikle genetik mutasyonların birikimiyle oluşan kanser ele alındığında en büyük faktör olmaya devam ediyor.
Fakat daha genç yaş gruplarında neler olduğundan uzmanlar halen pek emin değil.
Özellikle ABD olmak üzere genç yetişkin kanserlerinden olan artışa, beslenme, hayat tarzı, uyku döngüsü, obezitede artış, antibiyotik kullanımı ve hava kirliliğinin neden olduğu söylenebilir. Kanser görüntüleme programlarının artması daha fazla kanser bulmaya odaklanıyor ve aşılama programlarının kanseri bir nebze engelleyeceği düşünülüyor. Bununla birlikte, 2022 tarihli uluslararası inceleme, erken başlangıçlı kanserlerdeki artışın, artan tarama programlarının ( zaten 50 yaşın altındaki kişileri nadiren kapsayan programların) ötesinde ortaya çıktığını öne sürüyor .
Bu yeni çalışma, bu programların etkisini hesaba katmasa da, mevcut veri kaynaklarının taranması, ABD için 2010 ve 2019 yılları arasında 50 yaş altı kanser oranlarına ilişkin kapsamlı ve güncellenmiş bir genel bakış sağladı. Koh ve meslektaşları, ABD’nin farklı bölgelerinde yeni kanser teşhislerini kaydeden 17 bağlantılı veri kaydında toplam 562.145 genç yetişkin tespit etti . Bu kayıtları, 2019’a kadar olan on yıl boyunca nüfus çapındaki vaka oranlarını tahmin etmek için kullandı. İnsidans, bir popülasyonda belirli bir süre içinde teşhis edilen yeni vakaları ifade eder. Genel olarak; 50 yaş altı kanser vakaları öyle arttı ki, 2010’a kıyasla 2019’da 100.000 kişi başına ekstra 3 vaka teşhis edildi. Belirli yaş gruplarına ve farklı kanser türlerinin görülme sıklığına bakmak daha aydınlatıcıdır ve artan kanser yüküne katkıda bulunabilecek altta yatan risk faktörlerine dair ipuçları verir. Koh ve meslektaşları yayınlanan makalelerinde “Gastrointestinal kanserler, tüm erken başlangıçlı kanserler arasında en hızlı büyüyen insidans oranlarına sahipti . “ Bunlar arasında, 2019 yılında genç yetişkinlerde en sık görülen mide-bağırsak kanseri türü olan bağırsak kanseri ile incelenen on yılda oranları artan apandis, safra kanalı ve pankreas kanserleri de yer aldı. Hayatlarının baharında olduğunu düşündüğünüz 30 ila 39 yaş arası insanlar da aslında kanserden giderek daha fazla etkileniyor. Tüm kanserlerin, özellikle de mide-bağırsak kanserlerinin görülme sıklığı, yaşlı yetişkinlerde kanser görülme sıklığının sabit kaldığı veya azaldığı bu yaş grubunda arttı.
Gastrointestinal (sindirim sistemiyle ilgili) kanserlerin artan yükü, 2022 uluslararası incelemesinin sonuçlarını, Avustralya’dan gelen son verileri ve birçok kıtayı kapsayan diğer araştırmaları yansıtıyor. Bu aşırı işlenmiş gıdalarla yani fast foodla beslenmedeki artışa dikkat çekiyor.
Elbette bu tür çalışmalar yalnızca ellerindeki veriler kadar iyidir, dolayısıyla sonuçlar resmin tamamını yansıtmayabilir.
Koh ve arkadaşları şu sonuca varıyor : “Siyahi bireyler gibi yetersiz hizmet alan popülasyonlar arasında eksik raporlama veya eksik teşhis yapılmış olabilir; dolayısıyla bu sonuçların dikkatli yorumlanması gerekiyor . “
Çalışma JAMA Network Open’da yayınlandı .
https://www.gercekbilim.com/yeni-arastirmaya-gore-genc-yetiskinlerde-kanser-artisi-gozlendi/ .
ileri okuma:
NATURE / Is early-onset cancer an emerging global epidemic? Current evidence and future implications
HARVARD / Dramatic rise in cancer in people under 50
