Prof Dr Ahmet Rasim Küçükusta:
Üyeleri iç hastalıkları uzmanları olan Amerikan Tabipler Koleji (The American College of Physicians=ACP) tarafından yayınlanan yeni tip 2 diyabet tedavi kılavuzunda uzun vadedeki kan şekeri hedefleri gevşetildi (1).
Hastaların çoğu için halk arasında üç aylık kan şekeri olarak bilinen HbA1c değerinin %7-8 arasında olmasının yeterli olduğu, bu değerin %6.5’ in altına düştüğü hastalarda ilaçların azaltılmasının doğru olacağı bildiriliyor.
Tedavi hedeflerinin ilaçların fayda ve zararları, hastanın tercihleri, genel sağlık durumu ve hayat beklentisi hesaba katılarak kişiye özel belirlenmesi gerektiği vurgulanıyor.
Uzmanlar, halen mevcut kılavuzlardaki 5 büyük ve uzun vadeli araştırmayı analize etti ve kan şekerini daha çok düşürmek için daha yoğun tedavi uygulanan hastalarda daha fazla yan etki ortaya çıktığı belirlendi.
Annals of Internal Medicine’ de yayınlanan kılavuzun ana tavsiyeleri şunlar:
BİR: Tip 2 diyabet hastalarında kan şekeri kontrolünde hedefler ilaçların fayda ve zararları, hastanın tercihleri, hastanın genel sağlık durumu ve beklenen hayat süresi, tedavi yükü ve bakım masrafları dikkate alınarak kişiye göre belirlenmelidir.
İKİ: Tip 2 diyabet hastalarının çoğunda Hemoglobin A1c (HbA1c) seviyesinin yüzde 7-8 arasında olması yeterlidir.
ÜÇ: Doktorlar, HbA1c seviyeleri yüzde 6.5’ in altına inen hastalarda ilaçları azaltmayı düşünmelidir.
DÖRT: Tip 2 diyabetli hastalar hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) ile ilgili belirtileri en aza indirmek için tedavi edilmelidir ve beklenen hayat süreleri ilerlemiş yaşlarına bağlı olarak 10 seneden az olanlarda, huzurevlerinde kalan hastalarda, kronik hastalığı olanlarda HbA1c hedef alınmamalıdır çünkü bu hastalarda ilaçların zararı faydasından fazladır.
ACP’ nin Başkanı olan Dr. Jack Ende şunları söylüyor:
“Bu değişiklikler hiçbir şekilde diyabetin önemsiz bir hastalık gibi görüldüğü şeklinde değerlendirilmemelidir.
Çok yaygın bir hastalık olan diyabetle ilgili çok sayıda kılavuz ve birbiriyle çelişen bilgiler olmasını dikkate alarak üyelerimize en doğru tavsiyeleri verecek bir kılavuz hazırladık.
Hastaların hepsinin belirli bir HbA1c seviyesinin altına çekmek doğru değil. Hafıza problemi olan 80 yaşında birini 50 yaşındaki bir hasta gibi tedavi edemezsiniz. Diyabet ilaçlarının kan şekerini çok düşürmesi de birçok sağlık problemine yol açıyor.
Diyabet dünyası karşı çıkıyor
Amerikan Diyabet Birliği (American Diabetes Association=ADA) ve Amerikan Klinik Endokrinologlar Birliği (American Association of Clinical Endocrinologists =AACE) ise HbA1c hedeflerinin gevşetilmesini doğru bulmuyor, yeni kılavuzun doktorların kafasını karıştıracağını ve hastaların zarar göreceklerini iddia ediyor (2).
Bu dernekler, HbA1c’ nin %7 altında tutulmasının ölüm, kilo alımı, hipoglisemi gibi olayların riskini artırmadığı gibi, bunun %7-8 arasında olmasının diyabetin mikro ve makrovasküler komplikasyonlarını önlemede yetersiz olacağını, HbA1c’ yi azaltan yeni ilaçlardan kalp-damar hastalığı olanların çok faydalandığını dile getiriyorlar.
Gelelim neticeye
BİR: Kardiyoloji dünyasının kan basıncının kaç olması gerektiğine hȃlȃ karar verememiş olması gibi kan şekerinin kaç olması gerektiğinin de belirlenememiş olmasına şaşırmadım.
İKİ: ADA, AACE, EASD ve IDF gibi diyabet dünyasının önde gelen derneklerinin kılavuzlarını tartışmaya açan ve kendi tavsiyelerini takır takır ortaya koyan ACP’ yi gönülden tebrik ediyorum.
ÜÇ: Tıpkı ilaç endüstrisi tarafından yönlendirilen Amerikan Kalp Derneği (AHA) gibi ADA, AACE, EASD ve IDF gibi dernekler de bana hiç itimat telkin etmiyor.
DÖRT: Bu kuruluşlar ve yandaşı diyetisyen-beslenme dernekleri, yanlış beslenme tavsiyeleriyle obezite ve diyabetin tüm dünyada bir salgın gibi yayılmasının baş sorumlusudur.
BEŞ: İlaçlara tek bir kem söz edilmesine bile tahammülleri olmaması da endüstriyle hangi samimi ilişkiler içinde olduklarını gözler önüne seriyor.
ALTI: Diyabeti ömür boyu süren, mutlaka ilaç kullanılması gereken bir hastalık olarak gören uzmanlarımızın ise ne yazık ki kendi fikirleri yoktur, onların tüm yaptıkları bu derneklerin ikaz ve tavsiyelerini harfiyen kabul etmek ve tekrarlamaktan ibarettir.
YEDİ: Tip 2 diyabetin, ilaca gerek kalmadan adam gibi beslenme ve adam gibi bir hayat tarzı ile önlenebileceğini ve yeni başlamış olanlarda tedavi edilebileceğini, bu rahatsızlığın modern tıp tarafından ömür boyu tedavi edilen bir hastalık haline dönüştürüldüğünü savunuyorum.
Kaynaklar:
2. https://www.medscape.com/viewarticle/893421#vp_2
