Son yıllarda önemli başarılara imza atan Farmatek Genel Müdürü Sayın Fatma Seyhan Yıldırım’ın görüşlerini alacağız.
W- Sayın Fatma Seyhan Yıldırım firmanız FARMATEK İLAÇ hakkında bilgi alabilir miyiz?
F.S.Y.- Farmatek İlaç 1991 yılında, Türkiye’de spesifik alanlarda ihtiyaç duyulan ürünleri ithal ederek Türk tıbbının ve hastalarımızın hizmetine sunmak amacıyla kuruldu. Sektörün ihtiyaçları doğrultusunda farklı terapötik alanlarda faaliyetlerimizi sürdürerek dermatoloji, merkezi sinir sistemi, enfeksiyon, viroloji, hematoloji, hepatoloji, nefroloji, üroloji, kardiyoloji ve nadir hastalıklar grubunda yer alan ürünlerimiz ile faaliyetlerimize devam ediyoruz.
2012 yılından sonra ithalatçı firma kimliğinden çıkıp sanayici firma olmak için pek çok alanda değişikliğe gittik. İlaç sektöründe etkin olabilmek için güçlü Ar-Ge ve Üretim imkânına sahip olmak ilkesinden hareketle 2017 yılı itibariyle T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından GMP onayı alarak ithalatçı firma konumundan üretici firma konumuna geçtik. Farmasötik teknoloji ve analitik metod geliştirme bölümleri bulunan Arge Merkezimiz ise, GMP belgeli, Farmasötik Teknoloji Laboratuvarı olarak tescillenmiştir.
2017 yılında T.C. Sağlık Bakanlığından GMP sertifikasını alarak, o güne kadar ithal iznine sahip olduğumuz ürünlerle ilgili yerelleşme çalışmalarını da hızlı bir şekilde yürüterek toplam 23 adet ithal ürün ve kendi geliştirdiğimiz ürünleri ruhsatlandırarak kendi tesisimizde üretmeye başladık.
GMP onaylı Ar-Ge merkezimizde şirket içinde yürütülen projelerin yanı sıra, Formülasyon ve Analitik Metod Geliştirme Laboratuvarıyla yeni işbirlikleri de yapmaktayız.
Farmatek ilaç olarak, kendi üretim tesislerimizde cGMP yönetmeliklerine uygun son teknolojiyle donatılmış, yüksek hıza sahip üretim ve ambalaj makineleri kullanılarak fason üretim alanında da ilaç sanayinde birçok firmaya hizmet veren bir firmayız.
Bugün Farmatek; yaklaşık 400 çalışanı ve toplam 105 ürünü ile iç pazarda ve farklı ülkelerde faaliyetlerine devam etmektedir.
W- Pandemi dönemini ilaç sektörü ve özelinde FARMATEK İLAÇ nasıl geçiriyor?
F.S.Y.- Covid-19 pandemisi sebebi ile birçok sektör gibi ilaç sektörü de dünyada ve Türkiye’de farklı açılardan çok fazla etkilendi.
Bu süreçte ülkelerin sağlık sistemlerinin bu tip acil durumlarla başa çıkabilme kapasitesinin ne kadar önemli olduğu bir kez daha ortaya çıktı. Bu konuda sınıfı geçen çok az ülke oldu. Bunlardan biri de Türkiye idi. Öncelikle sağlık sistemleri salgın sebebi ile neredeyse tamamen Covid pozitif hastalara hizmet vermeye başladı. Covid-19 dışı hastaların polikliniklere başvuru ve dolayısı ile tanı ve tedaviye erişimlerinde ciddi azalma oldu. Kronik hastalığı olan hastalar ise ilaçlarını direkt eczaneden alabilme kolaylığı getirilmesi ile tedavilerine düzenli ulaşırken, yeni tanı alan hasta sayılarında ve akut tedavilerde ciddi azalmalar yaşandı. Dolayısıyla tüm terapötik alanlar oldukça negatif etkilendi ve sonuç olarak, Türk İlaç Pazarı 2020 yılında küçüldü.
Farmatek olarak biz de bu süreçte, paydaşlarımızın yanında olmaya gayret ettik. İlk hedefimiz hastalara ürünlerimizi kesintisiz ulaştırmayı sağlamak oldu. Bulunduğumuz pazarlarda yaşanan değişikliklerden ve dalgalanmalardan, doğru zaman ve kriz yönetimi sayesinde minumum zarar ile çıkmayı başardık. Yine bu dönemde ekiplerimizin yetkinliklerini ve mesleki bilgilerini artırmaya yönelik eğitim programlarını planlayarak hayata geçirdik.
Genel Müdürlük, üretim tesisi ve saha operasyonlarımızın yanı sıra, ithalat ve ihracat faaliyetlerimiz bulunduğu için üretim, depolama ve sevkiyat faaliyetlerimizin de devam etme zorunluluğu sebebiyle oldukça geniş bir spektrumda önlemler aldık. İş yapış biçimlerimizi tekrar gözden geçirdik ve özellikle yurtdışı menşeili etkin madde ve yardımcı malzeme temininde belli krizleri yönetmek durumunda kaldık. Başta çalışanlarımızın ve tüm paydaşlarımızın sağlığını ve güvenliğini gözeterek şu ana kadar herhangi bir aksaklık ve eksiklik olmadan süreci yönettik.
IT altyapımız ve donanımlarımız oldukça iyi olduğu için operasyonlarımızın ve iş devamlılığımızın sağlanması anlamında herhangi bir sorun ile karşılaşmadık. Genel Müdürlük binamızda aynı zamanda depolama ve ilaç dağıtım faaliyetlerimizi de yürüttüğümüz için sevkiyatlarımızda aksama olmaması adına gerekli tüm önlemleri aldık.
Fabrikamızda tüm üretim süreçleri GMP uygulamaları gereği alan sınıflamaları kapsamında son derece katı kural ve kontrollere tabi olduğu için, aldığımız ek önlemler sayesinde de herhangi bir aksama olmaksızın üretime devam edebildik.
Farmatek olarak bu dönemde de hız kesmeden büyümeyi hedefliyoruz. Salgın koşullarının etkilerine en iyi şekilde adapte olup, değişen iş ortamında gelişmek için çalışmaya devam ediyoruz.
W- Son yıllarda FARMATEK İLAÇ’ın EU onayı gibi önemli başarılarını duyuyoruz. Bilgi verebilir misiniz?
F.S.Y.- Dünya sağlık sektörünün en önemli otoritelerinden biri olarak gösterilen EU GMP (Avrupa İyi Üretim Uygulamaları) belgesini almak bizim için çok önemliydi. Pandeminin zorlayıcı koşullarına rağmen çalışmalarımıza devam ederek Şubat 2021 tarihinde geçirdiğimiz denetim sonucu 4 Haziran 2021 tarihinde EU GMP (Avrupa İyi Üretim Uygulamaları) belgesini aldık. Avrupa pazarında da olma hakkını elde etmiş olduk. Avrupa Birliği üye ülkeleri başta olmak üzere regüle pazarlara ihracat yapabilir duruma geldik. Mevcut durumda Türkiye’nin konvansiyonel ihraç pazarlarında çalışıyoruz; EU-GMP belgesiyle, öncelikli olarak Avrupa ile işbirliklerini başlattık. Hedefimiz kısa sürede diğer regüle bölgelerde de ortaklıklarımızı arttırıp, daha çok insana ulaşmaktır. Bu ortaklıklar ile yenilikçi ve katma değeri yüksek farklı projelere de odaklanma imkanı bulacağız.
EU GMP sertifikamız ile ihracat alanındaki işbirlikleri dışında, Kırklareli Üretim Tesisimizde fason işbirliklerini de, Avrupa pazarında olan ve pazara girmeyi hedefleyen firmalar ile değerlendireceğiz. 2021 ve sonrasındaki dönemde Türkiye’deki büyümeyi sağlarken, buna paralel olarak uluslararası pazarlardaki yerimizi de alacağız.
Böylece ülkemizde ve dünyada sağlık sektöründeki yerimizi daha fazla büyüteceğiz.
W- Covid-19 /Pandemisinde maske kullanımı hayatımıza girdi, firmanızın da çok önemli özellikleri olan maske tanıtımına başladığını biliyoruz. Okuyucularımızı bilgilendirebilir misiniz?
F.S.Y.- Pandemi sürecinde maskeler hayatımızın vazgeçilmez bir parçası oldu. Tek kullanımlık maskelerin kullanıcı tarafından yeterli bilinçte kullanılmaması hijyen ve virüslerden koruma konusunda soru işaretleri oluşturmaktadır. Kullan at maskelerin kullanımındaki zorluk, kullanılmış maskelerin bilinçsizce atılmasından kaynaklanan çevre kirliliği yanında hastane ve sağlık kuruluşlarına bu atıkları imha etme konusunda ekstra maliyet getirmektedir.
Fatmatek ilaç olarak insan sağlığına ve çevreye verdiğimiz önem doğrultusunda Procare Maskeyi kullanıcıların hizmetine sunduk.
Procare maskenin tüm testleri yapılmış, virüs ve bakterilere karşı % 96 oranında koruma sağladığı kanıtlanmıştır. Bunun yanında ISO, CE, TSE belgelerini almış ve son olarak üretilen kumaşı Biosidal Belgesi almıştır.
Procare maske; aktif gümüş iyon kaplamalı olduğundan gün içinde kendi kendini temizleme özelliğine sahiptir. 99 defa yıkanabilir olması sayesinde uzun süreli kullanım sağlar. Virüse yoğun maruz kalma ihtimali olan doktorlar ve sağlık mesleği mensupları, öğrenciler- öğretmenler de dâhil olmak üzere oldukça geniş bir kullanıcı kitlesi hedeflenmektedir. Aktif gümüş iyon korumasının yanında kendinden dezenfeksiyon / sanitasyon teknolojisi ile güvenli ve konforlu bir kullanım da sağlamaktadır.
Procare maske ile birlikte hediye edilen boyun ipi sayesinde özellikle çocukların maske kullanımını daha kolay ve güvenli hale getirmiştir.
12 renk ve kişiye özel beden ve renk seçeneği sayesinde çocuklardan yetişkinlere kadar her yaş grubu için konforlu kullanıma uygundur.
Farmatek çalışanları olarak pandemi sürecinin başından beri bizler de Procare güveni ve konforu ile sağlıkla sağlık için çalışıyoruz. Pandemi süreci ve sonrasında kapalı alanlarda maske kullanımının devam edeceğini düşünürsek, aktif gümüş iyon kaplamalı teknolojisi sayesinde, yüksek koruma sağlaması, konforlu kullanımı ve yeniden yıkanabilir olması sebebi ile doğa dostu Procare maske güvenle tercih edilebilir.
W- Pandemi iş yapış şekillerinizi nasıl etkiledi? Gelecekte nelerin farklı olacağını düşünüyorsunuz?
F.S.Y.- Bu süreci çok iyi yönettik ve hızlı bir dönüşüm gerçekleştirdik. Böylesi sıra dışı bir dönemde öncelikle tüm çalışanlarımızın kendi sağlığını koruması ve güvenliklerini sağlaması konularına odaklandık.
Hekim ve eczacılarımız Covid ile mücadele ederken onlarla olan iletişimimizi hiç kesmeden, şekil değiştirerek yüz-yüze’den dijitale dönüştürdük. Uzaktan tanıtım, online toplantılar, telefon ve e-mailing gibi farklı iletişim kanalları ile yanlarında olduk.
Covid 19 pandemisi bize artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını gösterdi. Uzun süredir yapmak istediğimiz bir projeyi pandemi nedeniyle hızlandırdık ve hayata geçirdik. www.farmatek.online adlı web portalını tüm sağlık çalışanlarının hizmetine sunduk. Bu zorlu süreçte onların işlerini bir nebze olsun kolaylaştırabilmek adına tasarlanmış bir portal “Farmatek Online”.
Örneğin “Meslektaşına Danış” bölümünde pek çok branştan uzman hekimlere hastaları ile ilgili sorularını danışabiliyor, çözüm önerileri alabiliyorlar. Güncel literatürlere ulaşabiliyorlar. Online toplantılar yapabiliyorlar.
İçerisinde hekim ve eczacıların ihtiyaçlarına yönelik birçok alanın bulunduğu bu projenin lansman sürecini tamamladık; aktif kullanımını destekleyecek uygulamalar ile sürece devam ediyoruz.
Bu değişim ile birlikte biz de daha da yetkin ve donanımlı olmak için her gün özveriyle çalışıyoruz.
W- Gelecek yatırımlarınız hakkında bilgi alabilir miyiz?
F.S.Y.- 1991 yılında kuruluşumuzdan beri daima büyüme odaklı davranıp, kriz dönemlerinde bile yatırımlarımızda hız kesmeyip, sektörümüzün gelişimine katkıda bulunuyoruz.
Yüksek teknolojiye sahip üretim tesisimizin 2017 yılında faaliyete geçmesiyle birlikte, Türk ilaç sektöründeki ve uluslararası pazarlardaki yerimizi yaptığımız ve yapacağımız yatırımlarla her geçen gün daha güçlendiriyoruz. Bütün bu yatırımları yaparken, içinde bulunduğumuz sektörde Ar-Ge’nin ve insan kaynağının gücünün farkında olarak ilerlemeye gayret ediyoruz. Sağlıklı büyümenin temel yapıtaşının yeni ve inovatif ürünler kazandırarak ülke sağlığına katma değer sağlamaktan geçtiğinin bilincindeyiz. Bu doğrultuda ARGE çalışmalarına verilen değer neticesinde yatırım bütçemizde önemli bir payı Ar-Ge çalışmalarına ayırıyoruz .2020 yılında Türkiye’de en fazla ARGE harcaması yapan 267. Şirket olduk.
ARGE çalışmalarından elde ettiğimiz tecrübeyi yeni nesillere aktararak ülke çapında bütünsel ARGE bilinci yaratmaya destek olduğumuzu ve ülkemizin katma değerli ürünler kazanmasına katkı sağladığımızın bilincinde çalışmalarımıza devam ediyoruz.
2021 yılının başında EU GMP belgemizi aldık ve bu doğrultuda yönümüzü Avrupa Birliği üye ülkeleri ve diğer regüle pazarlara çevirdik. Bu bölgelerde, diğer pazarlarda olduğu gibi, ortaklıklarımızı arttırıp daha fazla insana ulaşmayı hedefliyoruz. Bu ortaklıkların yenilikçi ve katma değeri yüksek farklı projelere de odaklanmamızda katkı sağlayacağını düşünüyoruz. İhracat alanındaki hedeflerimiz dışında, fason işbirliklerini de Avrupa pazarında olan ve pazara girmeyi hedefleyen firmalar ile değerlendirmeyi amaçlıyoruz.
W-Değerli görüşleirinizi paylaştığınız için teşekkür eder, başarılar dileriz
